Nederland, ooit gezien als een land waar alles goed geregeld was, kampt met een reeks schandalen die het vertrouwen in de overheid ernstig hebben ondermijnd. Van het toeslagenschandaal tot de problemen met de gaswinning in Groningen en falende ICT-projecten bij de Belastingdienst: burgers voelen zich in de steek gelaten door een systeem dat inefficiënt en vaak onrechtvaardig lijkt. Met ‘Stuurloos’ onderzoekt Bessems hoe Nederland beter kan worden bestuurd.

In zijn werk gaat Bessems in gesprek met diverse experts, filosofen, ambtenaren en andere betrokkenen om de structurele problemen binnen het Nederlandse bestuur bloot te leggen en mogelijke oplossingen te verkennen. Zelf vond ik het interview met Arre Zuurmond, regeringscommissaris informatiehuishouding, een van de meest indrukwekkende interviews. Zuurmond benadrukt de noodzaak van een nieuwe orde binnen de overheid. Hij pleit voor het loslaten van bureaucratische en wantrouwende structuren en benadrukt het belang van een transparantere en meer betrokken overheid. Een ander boeiend gesprek was met Albert Jan Kruiter, die sprak over inclusiviteit en diversiteit in beleidsvorming en de noodzaak van daadwerkelijke burgerparticipatie. Met het noemen van deze twee voorbeelden doe ik overigens al die andere gasten van Stuurloos enorm te kort, ook de overige gesprekken zijn meer dan de moeite waard om terug te lezen of luisteren.

Door de gesprekken heen komt naar voren dat de overheid vaak vastloopt in marktdenken en inefficiënte bureaucratie. Bessems wijst op het belang van een cultuurverandering binnen het openbaar bestuur, waarbij deskundigheid, diversiteit en tegenspraak centraal moeten staan. Hij betoogt dat praktijkmensen vaker de leiding moeten krijgen en dat leiderschap binnen de overheid gericht moet zijn op dienstbaarheid en betrokkenheid.

De belangrijkste aanbeveling van Bessems is om te beginnen bij wat wij als gemeenschappen zelf voor elkaar kunnen krijgen. Hij stelt voor dat de overheid minder dingen heel goed moet doen in plaats van heel veel dingen matig, en dat er vaker voor gekozen moet worden om niets te doen. Daarnaast benadrukt hij dat de lat hoog moet worden gelegd om daadwerkelijke verbeteringen te realiseren.

Lees het boek ‘Stuurloos’ of luister naar de podcasts om meer inzicht te krijgen in de uitdagingen en oplossingen voor het Nederlandse bestuur. Deze bronnen bieden niet alleen waardevolle inzichten, maar inspireren ook tot actie en verbetering in de dagelijkse praktijk van het openbaar bestuur. Lezen of luisteren dus!