De kern van het gesprek draait om de verschuiving van een gefragmenteerd zorgsysteem naar een geïntegreerde aanpak, waarin verschillende disciplines samenkomen rondom de zorgvraag van de inwoner. Terwijn benadrukt hoe cruciaal het is om het traditionele denken te doorbreken en zorg niet alleen te benaderen vanuit ziektebestrijding, maar ook vanuit de bredere leefwereld van mensen. Een voorbeeld hiervan is hoe huisartsen in haar regio directe lijntjes hebben met medisch specialisten, zodat zorgvragen sneller en efficiënter worden opgepakt. Dit heeft geleid tot een afname van acute ziekenhuisopnames en een betere samenwerking tussen de eerste- en tweedelijnszorg. De noodzaak hiervan wordt onderstreept door de verwachte verdubbeling van de zorgvraag in de komende zes jaar, terwijl het aantal beschikbare zorgmedewerkers niet toeneemt. Zonder een fundamentele verandering in de organisatie van zorg dreigt het systeem vast te lopen.

Terwijn beschrijft hoe deze transitie in de praktijk wordt vormgegeven. De sleutel ligt volgens haar in vertrouwen, ontmoetingen en bewustwording. Door zorgprofessionals uit verschillende domeinen met elkaar in contact te brengen en hen de ruimte te geven om samen te werken, ontstaan nieuwe structuren die beter aansluiten bij de behoeften van de inwoner. Dit vraagt niet alleen om een verandering in werkwijze, maar ook om een cultuurverandering binnen organisaties. Professionals moeten uit hun silo’s komen, en bestuurders moeten een duidelijke en consequente visie uitdragen om deze samenwerking duurzaam te maken. Daarbij wijst Terwijn erop dat zorgmedewerkers jarenlang in een strikte taakverdeling zijn geduwd, terwijl zij in de praktijk vaak goed weten wanneer samenwerking met andere disciplines noodzakelijk is. Door ruimte te creëren voor deze samenwerking en het onderlinge contact tussen zorgverleners te faciliteren, ontstaat een meer organische en efficiënte manier van werken.

Volgens mij ligt hier echter ook een spanningsveld. Het gesprek benadrukt vooral de positieve kanten van regionale samenwerking, maar raakt de fundamentele systeembarrières slechts oppervlakkig. Financieringsstructuren, de invloed van zorgverzekeraars en de productiemechanismen binnen de zorg worden nauwelijks besproken, terwijl juist deze factoren bepalend zijn voor hoe zorgprofessionals hun werk inrichten. Terwijn stelt dat samenwerking vanzelf ontstaat als professionals elkaar leren kennen, maar ik vraag me af of dat niet te simplistisch is. Zorginstellingen opereren binnen een complex systeem van bureaucratische eisen en financiële prikkels, die samenwerking eerder bemoeilijken dan stimuleren. De vraag blijft hoe deze structuren fundamenteel kunnen worden aangepast om samenwerking niet alleen mogelijk, maar ook aantrekkelijk te maken. Wellicht biedt het webinar van donderdag 13 maart over de totstandkoming van het IZA-transformatieplan daarover meer duidelijkheid.

Daarnaast mis ik een sterkere focus op de rol van de inwoner. Hoewel Terwijn stelt dat de inwoner centraal staat in de zorgtransformatie, blijft onduidelijk hoe deze daadwerkelijk meer regie krijgt over de eigen gezondheid. Er wordt vooral gesproken over betere samenwerking tussen professionals, maar ik had graag meer gehoord over hoe inwoners zelf actief betrokken kunnen worden bij preventie en zorgbeslissingen. Wat mij betreft is dit een gemiste kans, zeker gezien de toenemende focus op zelfredzaamheid en netwerkzorg binnen het zorgbeleid.

Het gesprek tussen Aiko de Raaf en Pauline Terwijn is inspirerend en schetst een hoopvol beeld van de toekomst van de zorg. De ervaringen uit MooiMaasvallei laten zien dat verandering mogelijk is, mits bestuurders en zorgprofessionals bereid zijn om buiten de gebaande paden te treden. Tegelijkertijd roept het gesprek bij mij vragen op over de structurele barrières die nog doorbroken moeten worden. De uitdaging ligt niet alleen in het organiseren van samenwerking op regionaal niveau, maar ook in het herzien van financieringsmodellen en governance-structuren, die samenwerking nu vaak juist belemmeren. Dit vraagt om een bredere en diepere discussie over de toekomst van het Nederlandse zorgstelsel, waarin niet alleen de zorgprofessionals, maar ook bestuurders, beleidsmakers, financiers en inwoners een actieve rol moeten spelen.

Lees verder:

• De leefbaarheid van de regio is gebaat bij de juiste zorg
• Multidisciplinaire gesprek bij acute netwerkzorg in regio Mooi Maasvallei