Adam zegt: “It’s not going well because you’re not getting it. You’re not reading what they’re doing.”

Hij verwijst naar een post van Katie op Instagram, waarin ze Jamie op subtiele maar vernietigende wijze belachelijk maakt met emoji’s: “Isn’t she the dynamite? What do you think that means?”

Bascombe weet het niet. Adam legt uit: “It’s an exploding red pill… It’s a call to action by the manosphere.”

Daarmee introduceert hij zijn vader – en de kijker – in de wereld van de manosphere, de digitale subcultuur waarin vrouwen worden gewantrouwd en mannen zich slachtoffer voelen. Adam vertaalt dat voor zijn vader: “She’s saying he’s an incel.”

Bascombe reageert verbaasd: “He’s 13! How can you be an incel at 13?”

Adam legt uit: “She’s saying he will be. You’re gonna be a virgin forever, basically.”

Katie gebruikt online codetaal (emoji’s) om Jamie te framen als iemand die nooit gewenst zal zijn – een ‘incel’. Niet alleen pest ze hem, ze projecteert een toekomstbeeld waarin hij sociaal en seksueel buitengesloten blijft. En anderen liken of reageren: “They’re agreeing with her.” Het is digitaal groepspesten, vermomd als ironie.

Bascombe beseft hoe weinig hij weet: “It’s hard to believe, right? All that from two symbols.” Adam antwoordt droog: “Everything has a meaning, Dad.”

Nadat Adam zijn vader heeft uitgelegd hoe de emoji’s werken en wat ze betekenen binnen de context van de manosphere, zegt hij ineens: “It was just embarrassing watching you blunder about.”

Hiermee breekt hij niet alleen de spanning, maar legt hij de vinger op de zere plek: zijn vader, een ervaren inspecteur, faalt zichtbaar in een wereld die hij niet begrijpt. Bascombe probeert zich te verantwoorden, maar zegt uiteindelijk zachtjes: “I have been blundering, to be fair.”

Deze uitwisseling is pijnlijk en aandoenlijk tegelijk. Adam confronteert zijn vader met zijn onwetendheid, maar niet om hem te kleineren – eerder om hem wakker te schudden. Het markeert een moment van kwetsbaarheid en erkenning, waarin Bascombe niet de rechercheur is, maar de vader die te laat heeft geluisterd.

Deze ene zin – “It was just embarrassing watching you blunder about” – vat samen wat deze scène zo raak maakt: het generatieverschil is niet alleen cultureel of digitaal, maar ook emotioneel. Begrip vraagt om zelfinzicht. Dat begint bij toegeven dat je het niet (meer) weet.

Deze scène laat zien dat je de sociale dynamiek van jongeren vandaag niet kunt begrijpen zonder hun digitale taal te spreken. Wat op het eerste gezicht onschuldig lijkt, blijkt vol impliciete oordelen, machtsstructuren en uitsluiting. Voor Bascombe betekent dit een paradigmaverschuiving – niet alleen in zijn onderzoek, maar ook als vader.

Als we jongeren willen begrijpen – écht begrijpen – dan moeten we hun taal leren. Niet om ze te controleren, maar om naast ze te kunnen staan. De scène herinnert ons eraan dat empathie begint bij luisteren. Niet met het doel om te reageren, maar om te begrijpen. Of, zoals Adam zegt: “Everything has a meaning, Dad.”

Wat zijn incels en de manosphere?

De term incel – een afkorting van “involuntary celibate”, ofwel onvrijwillig celibatair – verwijst naar (meestal jonge) mannen die geen seksuele of romantische relaties hebben, ook al verlangen ze daar wel naar. Ze voelen zich buitengesloten van de “datingmarkt” en geven daar vaak anderen, met name vrouwen, de schuld van. Wat ooit begon als een neutrale aanduiding voor mensen met liefdesverdriet of eenzaamheid, is inmiddels uitgegroeid tot een toxische online subcultuur waarin frustratie, slachtofferschap en misogynie samenkomen.

In incel-kringen worden aantrekkelijke mannen Chads genoemd en populaire vrouwen Stacys – symbolen van een wereld die volgens hen voor hen gesloten blijft. Deze mannen verzamelen zich op internetfora als incels.is of anonieme platforms als 4chan, waar hun overtuigingen elkaar versterken in zogenaamde echo chambers. Daar leeft het idee dat ze nooit geliefd zullen zijn en dat er ook geen uitweg is uit hun situatie. Die fatalistische visie heet de blackpill: het geloof dat verbetering onmogelijk is.

De incel-wereld is geen geïsoleerd verschijnsel. In de VS voelt één op de vijf jonge mannen zich buitengesloten in relaties. Een kleine, geradicaliseerde groep heeft geweld gepleegd, zoals bij de schietpartijen in Isla Vista (2014) en Toronto (2018). Toch uit de onvrede zich vaker online, in haatspraak en zelfhaat. Veel incels kampen met depressie of sociale angst, en krijgen vooral bevestiging van hun negatieve zelfbeeld. Sociale media versterken dit via algoritmes die extreme of polariserende content belonen.

Deze subcultuur maakt deel uit van een bredere digitale beweging: de manosphere. Dit is een verzamelnaam voor online gemeenschappen van mannen die zich verzetten tegen feminisme, gendergelijkheid en veranderende rollen in relaties. Daarbinnen bestaan verschillende stromingen: pick-up artists geven versiertips, MGTOW’s (Men Going Their Own Way) keren vrouwen de rug toe, vadersrechtenactivisten vechten tegen vermeend onrecht in familierecht, en incels zien zichzelf als uitgesloten van liefde en seks. Wat hen bindt, is het idee dat mannen slachtoffer zijn van een maatschappij die door vrouwen wordt gedomineerd.

De manosphere heeft een eigen jargon en ideologie: mannen moeten “wakker worden” (de red pill slikken) en beseffen dat vrouwen oppervlakkig en manipulerend zijn. Een veelgenoemd idee is de zogenoemde 80/20-regel: het idee dat 80 procent van de vrouwen alleen interesse zou hebben in de top 20 procent van de mannen – de knapste, rijkste of meest dominante. Mannen die daarbuiten vallen, zouden structureel worden genegeerd of afgewezen. Deze gedachte voedt het idee van een ongelijk speelveld op de “seksuele markt”, waarin mannen moeten concurreren om schaarse aandacht en bevestiging.

Mannen die daarin niet slagen, worden beta’s genoemd; de succesvolle alpha’s domineren. Deze wereldbeelden verspreiden zich snel via YouTube, TikTok en podcasts, vaak verpakt als ‘advies’ of ‘zelfontwikkeling’. Maar onder dat oppervlak schuilt vaak een vijandig en polariserend mensbeeld.

Een centrale figuur in deze wereld is Andrew Tate, voormalig kickbokser en internetondernemer. Hij groeide uit tot een digitale superster onder jonge mannen, met miljarden views op zijn video’s. Tate presenteert zich als hypermannelijke ‘zelfmade’ man: rijk, gespierd, dominant. Zijn boodschap is simpel maar krachtig: vrouwen zijn oppervlakkig, succes is een kwestie van kracht en discipline, en kwetsbaarheid is zwakte. Hij wijst feminisme af en spoort jongens aan om de controle terug te pakken.

Tate noemt zichzelf geen incel – hij wil juist het tegenovergestelde uitstralen – maar spreekt dezelfde groep aan. Zijn succes toont hoe aantrekkelijk zijn zwart-witwereld is voor jonge mannen die zich verloren voelen in een samenleving vol prestatiedruk en onzekerheid. In plaats van empathie of reflectie biedt hij een ‘oplossing’: dominantie, status, en geld. Zijn invloed blijft groot, ondanks pogingen van sociale mediaplatformen om hem te weren. Fans verspreiden zijn boodschappen via knipvideo’s, podcasts en betaalde netwerken als Hustler’s University.

De populariteit van Tate en de aantrekkingskracht van de manosphere laten zien dat veel jonge mannen zoeken naar houvast, erkenning en identiteit. En dat ze die online vinden, vaak op plekken waar woede wordt aangewakkerd en empathie ontbreekt. Een duurzame oplossing ligt niet in censuur alleen, maar in het bieden van andere verhalen. Over mannelijkheid die niet gebaseerd is op macht of onderdrukking, maar op verbinding, kwetsbaarheid en wederzijds respect.

Want wat jongeren uiteindelijk zoeken – of ze zich nu incel noemen of niet – is niet alleen seks of status, maar vooral: gezien worden. Begrijpen begint bij luisteren. En dat geldt voor ons allemaal.