Welke digitale platformen bevinden zich op en aan de rafelranden van het werk van RWS? En hoe beïnvloeden deze het werk nu en in de toekomst? Hoe kan de organisatie zich tot deze digitale platformen verhouden? Deze vragen kwamen naar boven tijdens Expeditie RWS2050. En de antwoorden dienen als input voor de ontwikkeling van het accent ‘Rijkswaterstaat in data-ecosystemen’ in de strategie van Rijkswaterstaat.

In het nieuwe focuspuntaccent Rijkswaterstaat in data-ecosystemen is vervolgens onderzocht hoe RWS zijn primaire processen wil verbinden aan de digitale buitenwereld.

Op het gebied van mobiliteit verzamelen platformen als Waze en Flitsmeister bijvoorbeeld data over het hoofdwegennet. In de scheepsvaart doet Covadem hetzelfde voor de vaarwegdiepte van het hoofdvaarwegennet. Zo zijn er binnen elk domein wel platformen te vinden die raakvlakken hebben met het werk van RWS.

RWS merkte op dat platformen steeds meer invloed hebben op hun eigen werkprocessen. Denk aan (1) hogere kosten, (2) nieuwe werkwijzen, kennis en vaardigheden, (3) veranderende taken en verantwoordelijkheden en (4) dilemma’s op het gebied van data-eigenaarschap, datakwaliteit en datagebruik.

RWS moet zich op de een of andere manier tot deze platformwereld verhouden en dat was het uitgangspunt voor het onderzoek in een reeks van 5 bijeenkomsten:

Sessie 1. Introductie platformwereld en positie RWS

In de eerste bijeenkomst werd bovengenoemde platformwereld rondom RWS geintroduceerd. De Chief Data Officer (CDO) dacht hardop na over de domeinen waarop RWS als eerste de contacten met platformen zou willen intensiveren: assetmanagement en smart mobility. Hoogleraar Bestuurskunde en Digitalisering Bram Klievink ging vervolgens in op een aantal spanningen waar een overheidsorganisatie als RWS mee geconfronteerd wordt. Herkenbaar was de spanning tussen controle willen houden op de publieke waarden enerzijds en ruimte willen geven aan innovatieve platformconcepten anderzijds.

Sessie 2. Tijdig reageren op de opkomst van platformen

De belangrijkste conclusie: we zitten er al middenin. Martijn Arets (internationaal platformexpert) schetste een aantal handelingsperspectieven: grip proberen te krijgen op platformen, platformen inschakelen of zelf als een platform gaan opereren.

Zeger Schavemaker van de gemeente Amsterdam deelde vervolgens de visie van de gemeente op de openbare ruimte van de toekomst: ‘Wij willen de Android van de openbare ruimte worden, door regie te voeren op alle mobiliteitsstromen en overzicht te hebben over het digitale speelveld.’

Sessie 3. Co-creatie via platformen

Co-creatie door middel van platformen, het lijkt zo’n logische stap. Er zijn zoveel organisaties bezig in het ruimtelijk domein met zulke complexe opgaven. Waarom zouden ze dan ieder voor zich data beheren en ruimtelijke modellen maken?

Verschillende initiatieven om via platformen te co-creëren kwamen tijdens de derde sessie voorbij. Watercloud moet bijvoorbeeld hét platform worden voor het uitwisselen van data en modellen tussen waterprofessionals van onder meer drinkwaterbedrijven, waterschappen en onszelf.

Het uitwisselen van data en modellen biedt kansen, maar is tegelijkertijd ook spannend. Geeft RWS haar kennis niet ‘gratis’ weg? Leveren de andere partijen data die even betrouwbaar zijn?

‘Een organisatie moet het durven’, luidde de boodschap van Joost Icke van Deltares. Daarom is Deltares, onder het mom van ‘dare to share’, de door hen ontwikkelde software en modellen open source gaan delen met andere partijen. Zo wordt het gemakkelijker om gezamenlijk aan de complexe maatschappelijke opgaven te werken.

Sessie 4. Datagedreven assetmanagement

Hoe sluit je ‘binnen’ en ‘buiten’ goed op elkaar aan?

Iets repareren voordat het kapotgaat, het is voor assetmanagers als de zoektocht naar de heilige graal. Met alle data die RWS met sensoren op bruggen en sluizen verzamelen, moet dat mogelijk zijn. Maar hoe maakt RWS de transitie van een expertgedreven naar een datagedreven assetmanagement?

Als RWS meer (sensor)technieken wil testen die de mens uit het assetmanagement kan halen, dat moeten ze als opdrachtgever hun centrale positie benutten om meer de regie te pakken. Dat was zowel de conclusie van gastspreker Tjeerd de Jong (RWS) als Robert Hoddenbach (Fugro).

De markt en RWS lijken het dus eens te zijn over het feit dat RWS meer de regie moet pakken, maar waarom blijkt dat in de praktijk dan zo lastig? PhD-onderzoeker Ruth Sloot zocht het uit in haar onderzoek naar de digitalisering van het assetmanagement bij RWS.

Hoe kan RWS de regie nemen als het assetmanagement verdeeld is over zoveel verschillende dienstonderdelen? Elk met hun eigen methodes en systemen. Hoe bepaal je dan waar de prioriteit ligt? Projectmanagement of assetmanagement? ‘Beide!’ klonk het vanuit de zaal. Ruth was duidelijk in haar betoog: om de regie te voeren, moet RWS harde keuzes maken.

Sessie 5. Data delen over leefomgevingskwaliteit

Volgt later

Bron:
Nieuwsarchief RWS