Het Overview Effect

door Marco Derksen op 20 november 2022

In december 2012, op de 40e verjaardag van de beroemde Blue Marble foto van de aarde vanuit de ruimte, presenteerde Planetary Collective een korte film met verhalen van astronauten over het zien van de aarde van buitenaf – een perspectiefveranderende ervaring die vaak wordt beschreven als het Overview Effect.

“When I orbited the Earth in a spaceship, I saw for the first time how beautiful our planet is. Mankind, let us preserve and increase this beauty, and not destroy it!”

Met deze woorden liet astronaut Yuri Gagarin zien hoe een reis door de ruimte zijn kijk op de wereld voorgoed heeft veranderd. Na hem volgen nog vele andere ruimtevaarders die tijdens hun reis ervaren hoe ontzettend mooi, maar ook hoe vreselijk kwetsbaar onze planeet is. Bij de aanblik van de aarde ervaren ze een intens gevoel waarbij ze een diepe verbondenheid voelen met de aarde. De aarde, dat is hun thuis. De aarde biedt hen leven. En buiten die blauwe bol is er niets anders dan een enorm heelal, dood en stil.

Het Overview Effect, voor het eerst in 1987 beschreven in ‘The Overview Effect: Space Exploration and Human Evolution‘ door auteur Frank White, is de ervaring die het perspectief van astronauten op de planeet en de plaats van de mens daarop verandert. Gemeenschappelijke kenmerken van de ervaring zijn een gevoel van ontzag voor de planeet, een diepgaand begrip van de onderlinge verbondenheid van alle leven en een gevoel van verantwoordelijkheid voor de zorg voor het milieu.

Het vanuit een ander perspectief naar de aarde kijken levert soms verrassende inzichten op. Zo had ik eerlijk gezegd nog nooit de kaart van Nederland een kwartslag gedraaid, waardoor het ineens duidelijk wordt dat Nederland een laag gelegen kwetsbare delta is dat misschien wel het best is te vergelijken met de Gangesdelta in Bangladesh. Het laat meteen zien waarom juist wij ook grote uitdagingen hebben op bijvoorbeeld het gebied van klimaatverandering. Beeld uit webinar van Hanna-Lára Pálsdóttir, BZK.

Dat ik niet de enige was die er nog niet zo naar had gekeken, blijkt wel uit het Twitterbericht dat ik hierover plaatste. Het bericht bereikte binnen een week bijna 350 duizend kijkers en werd duizenden keren geliked en geretweet. Bekijk zeker ook de reacties en laat je verrassen door nieuwe inzichten!

6 reacties

Beantwoord

Beantwoord

Matthijs van den Broek wees me in de reacties op LinkedIn naar SpaceBuzz. De SpaceBuzz is een ruim vijftien meter lang raketvoertuig voorzien van de nieuwste virtual reality en augmented reality technologieën. Aan boord reizen kinderen naar de ruimte, waar ze de aarde zien door de ogen van een astronaut. Creating ambassadors of planet Earth:
https://www.spacebuzz.nl

Beantwoord

Dit weekend veel aandacht voor het overview effect en dan met name het gekantelde plaatje van Nederland in de NRC-Nieuwsbrief Future Affairs. Via het LinkedIn-bericht van Wouter van Noort ook weer een aantal interessante verwijzingen:

Blue Delta, een streefbeeld van een levendige, aantrekkelijke regio in Noordwest- Europa waar welvaart meer is dan economische groei:

Klik om toegang te krijgen tot Blue-Delta-concept-versie-4-maart-2021.pdf

De Uitkijkers, een platform waar ze de dialoog aangaan over maatschappelijk relevante thema’s binnen drie programmalijnen Circulariteit, Brede welvaart en Water:
https://deuitkijkers.nl/

‘Social tipping points’ zijn snelle maatschappelijke en economische veranderingen die de menselijke broeikasgasuitstoot snel aanzienlijk verminderen. Het begrip is gelanceerd door professor Ilona Otto van het Potsdam Institute for Climate Impact Research. De Social Tipping Point-beweging in Nederland:
https://socialtippingpointcoalitie.nl

Misschien aardig om eens met verschillende initiatieven op deze lokatie met elkaar van gedachten te wisselen:
https://paviljoendeoostvaarders.nl/groen-vergaderen/

Foto is uit de serie ‘Blank’ van Andreas Gefeller. Geen hersencellen, sterrennevels of myceliumnetwerken, maar steden vanuit de ruimte: https://www.andreasgefeller.com/gallery/blank/

Beantwoord

Voorbij de bocht in de weg:

Voorbij de bocht in de weg
ligt misschien een plas, en misschien een kasteel
En misschien alleen de voorzetting van de weg.
Ik weet het niet en vraag het niet.
Zolang ik op de weg loop en voor de bocht
kijk ik naar de weg slechts voor de bocht,
want ik kan niet anders zien dan de weg voor de bocht.

Beantwoord

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Laatste blogs

Bekijk alle blogs (997)
Contact