Het boek Quantumveilig van Steven De Smet lag al enkele weken op mijn ‘stapeltje’ nog te lezen boeken, maar ik was er door omstandigheden nog niet aan toegekomen. De start van een nieuwe editie van het leerprogramma digitale transformatie en leiderschap voor de Politieacademie was een goede reden om te beginnen met het boek.
Meestal probeer ik eerst een interview, podcast of webinar te vinden van de auteur voordat ik begin met een boek. Daarmee krijg ik in korte tijd een goed beeld waar een boek over gaat. In voorkomende gevallen besluit ik dan alsnog om het boek niet te lezen, maar dat was deze keer zeker niet het geval. Ik luisterde naar de podcasts van respectievelijk DinoTalks en Doorbraak Radio met Steven aka @DeFlik over zijn visie op de (Belgische) politie van morgen. Nog geen half uur nadat ik hierover iets twitterde, kreeg ik het verzoek van Steven of ik hem efkens wilde volgen zodat hij mij een dm kon sturen. Binnen een uur zaten we met elkaar aan te telefoon en spraken we over de toekomst van de politie, over zijn boek en over David Bowie. Prachtig hoe sociale media soms kunnen werken.
Terug naar het boek Quantumveilig, de opvolger van het boek ‘De Nieuw Politie’ dat Steven alweer tien jaar geleden schreef. Achteraf was ‘De Nieuwe Politie’ een verkeerd gekozen titel aldus Steven, het was voor veel mensen te bedreigend. En daar heeft hij een belangrijk veranderkundig inzicht te pakken die ik ooit heb geleerd van Thijs Homan. Taal doet er toe als je veranderingen wilt realiseren.
Begin dit jaar ging Steven met pensioen maar hij is nog net zo gepassioneerd over het politievak als voorheen. Hij schetst hoe het nieuwe boek tot stand is gekomen. Hoe hij daarvoor dertig mensen heeft aangeschreven met een 5-tal vragen over de politie van morgen. Ook enkele bekenden voor mij komen in het boek voorbij zoals Erik Akerboom, Frank van Massenhove, Steven van Belleghem, Rick de Haan, Rik Vera en Peter Hinssen.
De algemene conclusie van Steven is nog steeds gelijk aan die van jaren geleden: dé politie bestaat niet meer. “Daar waar er nu slechts één functieprofiel is, zullen we veel functiespecifieker moeten rekruteren. Bovendien zorgt het nieuwe informatietijdperk ervoor dat kennis en diploma’s ondergeschikt zijn aan vaardigheden en competenties.” Terwijl iedereen vindt dat de politie in België onderbemand is, is Steven van mening dat ze nog te veel politiemensen hebben. Alleen doen ze niet het juiste werk, omdat ze nog met oude structuren zitten. Een ‘sterke’ politie gaat niet over aantallen maar over een efficiëntere organisatie en (op)leiding aldus Steven in een eerder interview.
Je merkt dat Steven teleurgesteld is over de laksheid waarmee de Belgische politie-organisatie zich ontwikkeld. Of beter gezegd, zich niet heeft ontwikkeld. Van de tien voorstellen die Steven deed in het boek ‘De nieuwe politie’, is er geen de afgelopen jaren ook daadwerkelijk gerealiseerd. En daar maakt hij zich grote zorgen over. En terecht, want een globale en digitale netwerksamenleving vraagt om een andere politieorganisatie dan de Gestapo, de afkorting voor Gentse stadspolitie waar Steven ruim 40 jaar geleden begon.
We zijn het er beiden over eens dat de politieorganisatie zich steeds meer als een netwerk zal moeten organiseren om haar taken goed te kunnen blijven doen. ‘It Takes a Network to Defeat a Network’ is een veel geciteerde quote van generaal Stanley McChrystal uit zijn boek ‘Teams of Teams’ waarin hij laat zien hoe het werken in netwerken de enige manier was om het netwerk Al Qaeda te verslaan.
Tot slot wijst Steven me nog op het artikel ‘De abstracte politie’ (pdf) van Jan Terpstra en Renze Salet in Het Tijdschrift voor de Politie. Over het realiseren van wendbare nabijheid in een veranderende samenleving.