Afgelopen zondag was al weer de laatste uitzending van VPRO’s Zomergasten met als gast Damiaan Denys. De Vlaming Denys kwam na zijn studie naar Nederland en ontwikkelde zich tot psychiater en filosoof. Als psychiater is hij gespecialiseerd in het bestrijden van overdreven angstgevoelens, als filosoof weet hij dat angst hoort bij het bestaan. ‘In de angst ervaren we dat we vrij zijn.’
Het was de film Turks Fruit uit 1973 van Paul Verhoeven waardoor Denys werd aangetrokken tot Nederland. En dan met name de scene waarin de hoofdrolspelers Monique van de Ven en Rutger Hauer door Amsterdam fietsen. Deze scene stond symbool voor het karakter van Nederland. Een open land met lef, durf en een lachende kijk op de wereld. Denys mist dat steeds meer in Nederland. Er is steeds meer regelgeving gekomen waardoor we een land van controle zijn geworden.
Denys: “Hier is zoveel water. Al die sloten, rivieren en grachten. Maar daar staat geen enkel hek. Ongelooflijk. Normaal, in andere landen zou je daar overal een hek zetten. En toen dacht ik, dat is interessant. Hier zijn geen hekjes geplaatst, maar die hebben iedereen aangemaand om te leren zwemmen. Het zwemdiploma is iets heel belangrijks. Dan komen de grootouders kijken. Dat hangt boven iemands bed. Dat is het eerste waar mensen trots op zijn. En dat is een hele interessante manier om om te gaan met problemen. Je kan hekjes om iets heen zetten maar je kunt ook leren zwemmen. Af en toe verdrinkt er eens iemand, maar dat neem je dan voor lief. En nu neigen we toch meer naar dat hekjes zetten en minder dat zwemmen. Jammer genoeg.”
Denys schetst daarmee op een mooie manier de hekjescultuur die we de laatste decennia steeds meer hebben gecreëerd in Nederland. Steeds meer regels waarin ons precies wordt verteld wat wel en niet mag, steeds minder ruimte om te leren. Dat geldt voor de overheid, maar zeker ook voor veel organisaties.
5 reacties
Nederland hoe langer hoe hekker
http://www.dbnl.org/tekst/bie_003groo01_01/bie_003groo01_01_0133.php
Mooie metafoor, eentje om vaak te gebruiken.
Vervolgvraag: hoe ontmoedigen we die hekkenbouwers en stimuleren we de zwemmeesters?
De vrijheid die Monique van de Ven en Rutger Hauer in de film hadden heeft toch ook te maken met de onbezorgdheid van de jeugd? Naarmate we ouder worden laten we ons steeds meer inperken, moeten we leven volgens regels. Dat hadden onze ouders vast ook
@Nils goede vraag, ik heb (nog) niet het antwoord!
@Marloes zeker, maar blijkbaar heeft het mensen als Denys beinvloed om naar Nederland te komen. En alhoewel ik de jaren 60 en 70 zelf onvoldoende bewust heb meegemaakt, denk ik wel dat er toen veel meer vrijheid was om te experimenteren in Nederland. Voor zowel jongeren als ouderen!
De metafoor doet mij denken aan dat ik geen traphekje wilde toen dochterlief nog klein was. Mijn omgeving vonden mij onverantwoord. Ik vond juist dat ik koos voor leren omgaan met de trap. Als ouder veel alerter zijn op je kind, ipv maar vanuit gaan dat het hekje dicht zit. Haar vertrouwen geven en leren omgaan met de trap.