De wereld waarin organisaties moeten opereren wordt steeds complexer en minder voorspelbaar. Even los van de vraag of dit statement waar is, vraagt dit om een wezenlijk andere vorm van leiderschap aldus Annette Meulmeester in een recent interview met TSM Business School.
De veranderlijkheid en onvoorspelbaarheid van de wereld waarin wij werken is van alle tijden, maar is, aldus Annette Meulmeester, de laatste jaren sterk toegenomen. Dat komt niet alleen door ontregelende gebeurtenissen als de coronapandemie, de stremming van het Suezkanaal en de oorlog in Oekraïne, maar ook doordat de economieën en goederenstromen wereldwijd geheel verweven zijn geraakt. “Alles hangt met alles samen tegenwoordig. Dat vergroot de onzekerheid. Een kleine kink in de kabel hier heeft enorme gevolgen elders.”
Van managers en teamleiders vraagt dat een andere vorm van leiderschap. “Je kunt in zo’n omgeving niet meer op grond van meerjarenplannen en prognoses en ‘dashboardinformatie’ leiddinggeven. Je moet de onzekerheid omarmen, erkennen dat je niet alles weet en teams zo inrichten dat ze in staat zijn te blijven leren. Alleen op grond van collectieve intelligentie en wendbaarheid kunnen teams meebewegen in een snel veranderende omgeving.”
Een belangrijk begrip in dit veranderproces is ‘sensemaking’, licht Annette Meulmeester toe. “Sensemaking draait om openstaan voor wat zich in alle maatschappelijke velden om je heen voordoet, hier als team of organisatie gezamenlijk betekenis aan geven en je handelen erop afstemmen.” Dat is niet louter psychologie en groepsdynamica, het heeft ook gevolgen voor de inrichting en design van de organisatie.
In enkele blogs, whitepapers en podcast over sensemaking gaan Annette Meulmeester en Philippe Bailleur dieper in op het collectieve vermogen van een groep, een team of een organisatie om:
- op te pikken wat zich, door alle ruis heen, voordoet in de omgeving;
- hier samen betekenis aan te geven, zowel cognitief als gevoelsmatig;
- zich hier samen toe te verhouden vanuit een plek van mogelijkheden;
- de keuzes en het daaruit voortvloeiende gezamenlijke handelen hierop aan te passen.
Vanmorgen heb ik samen met Annette een mooie wandeling gemaakt in park Sonsbeek (Arnhem) waar we het uiteraard ook hebben gehad over de complexe en snel veranderende wereld, over hoe sensemaking ons daarin kan helpen en wat dit vraagt van organisaties. Over het ambidextere organisatiemodel, over de lege of adaptieve ruimte en wat dat vraagt van leiderschap. Over de mentale transformatie van mens en samenleving. Samen met Philippe en werkt Annette over een boek over dit thema waar ik enorm naar uit zie!
4 reacties
mooi stuk! Ik ga de materialen doornemen!
Marco, heeft het connectie met systemisch werken? Daar ken ik Philippe bailleur van. Ik vind dat een methode die we veel meer zouden kunnen gebruiken om te bepalen hoe we verder moeten. Ik stond pas geleden in een opstelling over het Hbo onderwijs. Zo inzichtelijk.
Daar heeft het zeker mee te maken!
Mooie materie, ik ga me er in verdiepen. Het klinkt alsof het Factorenmodel, dat de gemeente Rotterdam ontwikkeld heeft en waarmee zij de zorg voor hun burgers vorm geven, daar ook een vorm van is. Zie ook: https://factorenmodel.org/