Afgelopen week heb ik samen met Nuala Burns van het Waterschapshuis een sessie begeleid ter afronding van de leerlijn digitale transformatie bij Waterschap Vechtstromen in Almelo. Een mooie sessie waarbij ik zelf een korte samenvatting heb gegeven over de digitale transformatie van de samenleving en het belang daarvan voor de waterschappen. Aansluitend ging Nuala met de deelnemers aan de slag met LEGO Serious Play. Ik had al wel gehoord van het gebruik van LEGO in zakelijke workshops, maar had het nog niet eerder meegemaakt en was er eerlijk gezegd ook wel skeptisch over. Maar het blijkt een erg effectief proces om dialoog en reflectie aan te moedigen en om probleemoplossing en creatief denken bij de deelnemers te stimuleren.
De deelnemers bouwden in groepsverband achtereenvolgens de huidige situatie, de gewenste toekomstige situatie en de brug hoe te komen van van huidige naar toekomstige situatie. Wat me daarbij opviel is dat in alle bouwwerken de huidige situatie een complex geheel werd aan bouwstenen. En misschien is dat ook wel de uitdaging waar we als samenleving voor staan. We hebben het allemaal veel te complex gemaakt. Ik moest daarbij denken aan een eerdere blog die ik schreef over complexiteit en wat we daarbij kunnen leren van het spelen met LEGO.
Wie een probleem moet oplossen voegt doorgaans iets toe, ook als iets weghalen handiger is. Die conclusie trekken de Amerikaanse psychologen Adams, Converse, Hales en Klotz in het vorig jaar gepubliceerde artikel People systematically overlook subtractive changes in Nature na een serie experimenten en archiefonderzoek.
In de blog Waarom alles alleen maar ingewikkelder wordt verwees ik eerder naar het betreffende onderzoek en het artikel Dit is waarom alles altijd alleen maar ingewikkelder lijkt te worden van René Fransen, wetenschapsredacteur bij het Nederlands Dagblad. Fransen gaat daarbij nader in op het werk van de onderzoekers die ruim elfhonderd proefpersonen verschillende praktische problemen en puzzels laten oplossen waaronder een bouwsel van LEGO.
Deze week nog schreef Martijn Aslander een mooie blog over kleiner groeien waarin hij het fenomeen beschrijft dat we blijkbaar altijd maar willen groeien en dingen ingewikkelder maken. Hij verwees daarbij naar bovenstaande video Less is more: Why our brains struggle to subtract uit het betreffende Nature-artikel en stelt dat het wel eens dé oorzaak zou kunnen zijn van het oerwoud aan regels en instanties die we kennen in veel publieke organisaties.
Moet het allemaal nog even laten bezinken, maar één ding is zeker, ik ga mij binnenkort meer verdiepen in LEGO Serious Play!
1 reactie
Deze week verwijst Wouter van Noort weer eens naar het werk van Klotz:
Gedragsonderzoeker Leidy Klotz had een onvervalst eurekamomentje toen hij met zijn zoontje Ezra een brug van lego aan het bouwen was. „De brug stond scheef”, vertelde hij me in een interview een tijdje terug. „Dus ik draai me om zodat ik een extra blokje kan pakken, om ’m recht te maken. Maar als ik terugkom, heeft Ezra er al een blokje áf gehaald: eigenlijk een efficiëntere oplossing. Ik realiseerde me dat het eraf halen van een blokje überhaupt niet in me was opgekomen.”
Dat inzicht leidde tot een serie onderzoeken, een publicatie in Nature en het boek Subtract, the Untapped Science of Less. Hij liet proefpersonen uiteenlopende legobouwwerken aanpassen en verbeteren, en zag dat hij bepaald niet de enige was. De overgrote meerderheid van proefpersonen voegt blokjes toe in plaats van dat ze er iets af haalt. Het is volgens hem het bewijs dat mensen structureel de optie over het hoofd zien om iets weg te halen of ergens gewoon mee te stoppen. We maken het leven liever ingewikkelder dan simpeler.
Het begint nu gelukkig door te dringen tot het openbaar bestuur in Nederland, blijkt uit dit interview met Nathalie Van Berkel (UWV) en Alexander Pechtold (CBR) door Christiaan Pelgrim: Nederland loopt vast in steeds verder opstapelende complexiteit.
“De politiek moet terughoudender worden met het steeds weer toevoegen van regels en uitzonderingen. En prioriteit geven aan het versimpelen van de bestaande regels. In plaats van er nog iets bovenop te zetten.”
[..]”Het is altijd méér: weer een regeling, weer een toeslag, weer een ondersteunende maatregel. En niet het opschonen van tegenstrijdigheden, of het versimpelen wat te complex is. En dan richten we in bibliotheken, steunpunten en loketten in om door al die ingewikkelde dingen heen te komen. Zelfs met een academische achtergrond kun je bij overheidsbrieven denken: ik snap er geen mallemoer meer van.”
Lees het hele interview hier:
https://www.nrc.nl/nieuws/2024/02/19/uitvoerders-zijn-het-zat-politiek-moet-einde-maken-aan-complexe-wetten-en-regels-kijk-eerst-wat-je-simpeler-kunt-maken-a4190630