“Pa, wat is een snuiter?”
“Een snuiter, jongen, is een soort van schaar, die men vroeger gebruikte, om de lange pit van een vetkaars af te knippen.”
De tijden veranderen en wij met hen. En wij leven snel in dezen tijd. De laatste vijftig, vijfentwintig jaren bragten in het maatschappelijke leven meer verandering, dan vroeger een drietal eeuwen.
Vaak denken we dat we in een tijd leven waarin de veranderingen sneller gaan dan ooit. Althans, zo ervaren wij het zelf. Maar snelle veranderingen zijn van alle tijden. Bovenstaand fragment is bijna anderhalve eeuw geleden in 1874 opgetekend door Jacobus Craandijk in het boek ‘Wandelingen door Nederland met pen en potlood (met dank aan Weiko Piebes).
Wie de laatste jaren wel eens een lezing, masterclass of college van mij heeft gevolgd, weet dat ik vaak begin met mijn denkmodel ‘Van de eeuw van mijn vader naar de eeuw van mijn dochters’. Het geeft mij houvast bij het duiden van de ontwikkelingen in de samenleving ten gevolge van technologische en sociale veranderingen. Steeds meer kom ik tot het besef dat de geschiedenis mij het heden en de toekomst beter laat begrijpen. Mede door het enthousiasme van mijn partner die mij regelmatig historische boeken aanreikt, heb ik me laten inspireren door schrijvers als Geert Mak, Auke van der Woud en vooral ook Bill Bryson en Philipp Blom.
Deze week mocht ik in Groningen een bijdrage leveren aan de leergang “Strategisch Informatiemanagement” van de IT Academy Noord-Nederland in samenwerking met de Academy for Information & Management. In de eerste module over veranderend informatiemanagement in een veranderende wereld met Rik Maes, Dion Kotteman en Karen Bergisch, heb ik in mijn bijdrage uiteraard ook kort stilgestaan bij wat de geschiedenis mij heeft geleerd over de toekomst.
Tijdens de lunchwandeling vroeg Mirjam Kaal, één van de deelnemers aan de leergang, welke geschiedenisboeken ik zou aanraden als verplichte literatuur voor informatie-professionals. Nu ben ik geen voorstander van verplichte literatuur, maar ik heb haar beloofd een lijstje aan te leveren. Voor geinteresseerden heb ik dit lijstje inmiddels gedeeld op LinkedIn:
- Stefan Zweig, De wereld van gisteren (Die Welt von Gestern, 1941)
- Geert Mak, De eeuw van mijn vader (1999)
- Carlota Perez, Technological Revolutions and Financial Capital (2002)*
- Geert Mak, In Europa (2004)
- Auke van der Woud, Een nieuw wereld (2006)
- Philipp Blom, De duizelingwekkende jaren (2008)*
- Bill Bryson, De zomer van 1927 (2013)*
- Auke van der Woud, De nieuwe mens (2015)
Niet alle boeken gaan in op technologische ontwikkelingen, ze geven vooral een goed beeld van de samenleving in de tijd van voorgaande technologische revoluties. Boeken die wel specifiek ook aandacht hebben voor de technologische ontwikkelingen heb ik voorzien van een ster*
Op LinkedIn zijn inmiddels in de reactie vele aanvullende suggesties gedaan die ik de komende tijd hier zal opnemen:
- Roman Krznaric, De goede voorouder: Lange termijn denken voor een korte termijn wereld (The Good Ancestor, 2020)
- Saifedean Ammous, The Fiat Standard: The Debt Slavery Alternative to Human Civilization (2021)
- Hendrik Vos, Dit is Europa: de geschiedenis van een unie (2021)
