(Bijna) ieder weekend lees ik de medianieuwsbrief van Ernst-Jan Pfauth en Alexander Klöpping, een nieuwsbrief over innovatie in de media. Wat het vooral leuk maakt is dat Ernst-Jan op dit moment in New York is en regelmatig zijn visie geeft op de ontwikkelingen in de VS.
Vanmorgen in de nieuwsbrief een heerlijk verhaal over hoe hij de boekwinkel van Amazon op 34th Street in Manhattan heeft beleefd. Over hoe hij had verwacht een kil en veredeld afhaalpunt binnen te stappen, maar het tot zijn grote verrassing zijn leukste boekhandelbezoek van de laatste jaren werd en hij met een enorme leeslijst de deur uitliep.
Bij het lezen van Ernst-Jan’s verhaal vroeg ik mij af wat bibliotheken hier nu van zouden kunnen leren. Een vraag die Jeroen de Boer van Bibliotheekservice Fryslân al eerder stelde bij de opening van de eerste Amazon boekwinkel.
Dat Amazon de afgelopen jaren een enorme impact heeft gehad op de wereldwijde boekverkoop is evident. De retailer heeft inmiddels ruim 45 procent van alle boekverkoop in de VS in handen, zowel in print als digitaal. Via amazon.com, de e-reader Kindle en na de overname ook via audioplatform Audible en het recensieplatform Goodreads, meet en weet Amazon steeds meer van haar gebruikers.
Het is vervolgens interessant om te zien hoe een van oorsprong online retailer deze kennis over haar gebruikers inzet bij de inrichting van Amazon Books, de fysieke boekwinkels van Amazon waarvan de eerste in 2015 werd geopend.
Om te beginnen kijk je bij Amazon Books tegen geen enkele boekrug aan, maar zijn van alle boeken de covers zichtbaar. Daarmee laten ze zien dat alle boeken in de winkel belangrijk zijn. Het maakt het wandelen door de winkel volgens Ernst-Jan veel leuker, want je ziet veel meer.
Het is overigens wel te verklaren waarom boeken vroeger netjes gesorteerd in rijtjes op planken stonden. Toen was beschikbaarheid van boeken vooral belangrijk en moest je er als handelaar zoveel mogelijk kwijt kunnen. Maar door online bestellen is beschikbaarheid minder belangrijk. Daar hebben we nu magazijnen voor. Je gaat nu naar een boekhandel om te ontdekken.
Een tweede voorbeeld dat Ernst-Jan noemt is dat elk boek van context wordt voorzien. Hij verwijst daarbij naar de kaartjes in traditionele boekwinkels waarop het personeel uitlegt wat een boek het lezen waard maakt. Bij Amazon ligt bij élk boek zo’n kaartje. Daarop staan korte lezersrecensies die een goed beeld van het boek geven. Het geeft je meer context en maakt het ontdekken van nieuwe boeken makkelijker.
Als derde en laatste noemt Ernst-Jan enkele voorbeelden van hoe Amazon in staat is om, ondanks dat het een gigantisch bedrijf is, een beter gevoel van gemeenschap weet te creëren dan de meeste buurtboekhandels. Dat doen ze door de lezers centraal te stellen. Door de eerder genoemde kaartjes met gebruikersrecenties, door boekenselecties te presenteren die het meest op wensenlijstjes van Amazon-lezers staan of door boeken te tonen die Kindle-lezers het snelst uit hadden of de hemel werden ingeprezen door Amazon-lezers.
In de boekwinkels van Amazon staat het ontdekken van nieuwe boeken centraal. Dat ontdekken doe je via de aanbevelingen van andere lezers. Die combinatie zorgde er blijkbaar voor dat Ernst-Jan met een grote leeslijst naar buiten liep. De vraag is, wat kunnen bibliotheken hier van leren? Hoe kun je nieuwe boeken (of andere content) ontdekken door slim gebruik te maken van data en de gebruiker centraal te stellen? Welke data is reeds beschikbaar en hoe kunnen we die inzetten om de bibliotheekruimte in te richten? Welke aanvullende data is nodig en hoe kunnen we die verzamelen en exploiteren?
Jeroen de Boer ging in zijn blog destijds nog een stap verder door de vergelijking te maken met Spotify waar gebruikers een belangrijke rol spelen in het geven van muzieksuggesties aan andere gebruikers. Niet alleen slimme algoritmes, maar ook de afspeellijsten die door luisteraars worden samengesteld, worden meegenomen in het maken van muzieksuggesties die breed inzetbaar zijn. Denk daarbij aan Discover Weekly dat naarmate je meer via Spotify luistert, een steeds betere muzieksuggesties voor je maakt. Althans, dat geldt voor mij. Ik ben fan!
Overigens is niet iedereen even enthousiast over de ontwikkelingen bij Amazon Books. Zo stelt Jia Talentino in The New Yorker dat de boekwinkels van Amazon helemaal niet gebouwd zijn voor mensen die echt lezen. Ook Mark Matousek van Business Insider is niet onverdeeld positief. Zo zou het vlees noch vis zijn wat je in de Amazon boekwinkels krijgt voorgeschoteld.
Een bezoek aan een Amazon boekwinkel staat inmiddels op mijn lijstje voor als ik weer eens naar New York City reis. Ik zal tzt mijn persoonlijke ervaring delen. Tot die tijd beschouw ik Amazon Books als een inspiratiebron voor hoe je online data kunt gebruiken om gebruikers offline beter te kunnen bedienen!
3 reacties
Beste Marco,
Ik heb je blog met veel interesse en herkenning gelezen. Als lid van het innovatieteam ‘Expeditie Anton’ van de Bibliotheek Eindhoven houden wij ons al enige tijd bezig met het verbeteren van onze dienstverlening middels aanbevelingen/suggesties. Inmiddels zijn we een applicatie aan het ontwikkelen die de bibliotheekbezoeker voorziet van boeksuggesties, dit doen we op basis van landelijke uitleendata uit het datawarehouse van de Koninklijke Bibliotheek. Voor meer info zie: https://www.innovatiebieb.nl/project/6576028.whats-next-digitaal-boekadvies.html
Vriendelijke groet,
Robin Verleisdonk
Interessante pilot en ben benieuwd naar het resultaat later dit jaar. Mocht je tzt nog testers zoeken voor de beta-versie dan geef maar een gil!
En voor alle duidelijkheid, Amazon is geen vervanger van de bibliotheek!
https://qz.com/1334123/forbes-deleted-an-op-ed-arguing-that-amazon-should-replace-libraries/