Hartmut Rosa: Leven in tijden van versnelling

door Marco Derksen op 26 december 2016

De Duitse socioloog Hartmut Rosa is verbonden aan de Friedrich Schilleruniversiteit in Jena. De ‘onthaastingsgoeroe’, zoals hij in Duitsland bekend staat, levert kritiek op onze moderne tijdsbeleving: we ervaren een continue haast, technologische vernieuwingen zijn niet bij te houden, en de burn-out ligt op de loer. Rosa noemt deze versnelling totalitair – het overheerst ons leven en we raken steeds verder van onszelf verwijderd.

Leven in tijden van versnelling biedt een uitweg uit deze vervreemdende versnelling. Rosa houdt in dit essay een pleidooi voor resonantie; een ervaring waarin de mens zelf geen actieve rol speelt, maar die hem overkomt. Een gevoel van verbondenheid met de wereld, een ervaring waarin de wereld op zichzelf zin heeft.

Dit weekend de recensies over dit boek (dat al in 2013 in het Duits werd uitgebracht) gelezen in het Filosofie Magazine en FD. Volgens Hans Achterhuis, die eerder in de Volkskrant een recensies schreef, voegt het boek weinig toe aan de discussie over tijdsdruk en versnelling. Komende week het boek zelf maar eens lezen!

Recensies:

1 reactie

Hartmut Rosa’s sociologische werk concentreert zich rond het begrip van snelheid en de invloed daarvan op de moderne mens. Zijn concept van ‘Beschleunigung’ of versnelling verkent hoe technologische, sociale en individuele veranderingen een voortdurend gevoel van tijdsdruk creëren, wat kan leiden tot stress, angst, burn-out en depressie.

Rosa’s oplossing voor dit gevoel van vervreemding is ‘resonantie’, een concept dat hij verder ontwikkelt in zijn boek ‘Resonanz: Eine Soziologie der Weltbeziehung’. Volgens Rosa is resonantie de zinvolle relatie die een persoon kan opbouwen met anderen, objecten, gebeurtenissen, muziek, en de wereld in het algemeen.

In zijn boek ‘Unverfügbarkeit’ (in het Nederlands vertaald naar ‘Onbeschikbaarheid’) gaat hij dieper in op het concept van resonantie en hoe men toegang kan krijgen tot deze ervaring. Rosa betoogt dat de moderne wereld gedreven wordt door het verlangen om alles beschikbaar te maken – wetenschappelijk kenbaar, juridisch berekenbaar, politiek beheersbaar en technisch controleerbaar. Echter, een volledig bekende, geplande en gecontroleerde wereld is een ‘dode’ wereld, waarmee men niet in dialoog kan treden en waarmee men vervreemd raakt. De echte levendigheid en ervaring komen voort uit de ontmoeting met het onbeschikbare, het onkenbare en het onbeheersbare.

Rosa’s werk is een belangrijke bijdrage aan de sociologie, omdat het belangrijke vragen stelt over de gevolgen van de moderne levensstijl en suggesties doet over hoe deze problemen kunnen worden aangepakt. Zijn concepten van versnelling, resonantie en onbeschikbaarheid zijn cruciale hulpmiddelen om de complexiteit van de moderne samenleving te begrijpen.

Zie ook:
https://www.boomfilosofie.nl/auteur/110-678_Rosa/100-10778_Onbeschikbaarheid

Beantwoord

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Laatste blogs

Bekijk alle blogs (962)
Contact