Digitalisering in de bancaire sector, mechanisatie in distributiecentra. Steeds meer ‘mensenwerk’ wordt gedaan door robots. Geen fijne gedachte wanneer je nét de arbeidsmarkt op moet aldus Anne Corré in het NRC.

Zeker 30 procent van de studenten en starters is dan ook bang om zijn of haar baan in de toekomst kwijt te raken aan een robot of computer, bleek deze week uit onderzoek van YoungCapital. Het uitzendbureau deed onderzoek onder 900 jongeren tussen de 17 en de 30 jaar oud en stelde vast dat ruim 40 procent van de mbo’ers bang is vervangen te worden door een robot, tegenover ongeveer een kwart van de universitair opgeleide studenten en starters. Maar met welke vaardigheden blijf je robots (voorlopig) de baas? Werk aan je sociale vaardigheden, pleit robotprofessor en hoogleraar human media interaction Vanessa Evers in de Telegraaf. Marcia Goddard, neurowetenschapper bij YoungCapital, is vorig jaar gepromoveerd op sociale vaardigheden. Goddard komt met een top 5 sociale vaardigheden waarmee je robots (voorlopig) de baas blijft:

1. De groei-mindset – ook wel growth mindset
In een wereld die sneller verandert dan ooit, is eigenlijk geen plaats meer voor mensen met een fixed mindset. Deze ‘vastdenkers’ geloven dat hun intelligentie, talenten en capaciteiten vastliggen. Je moet het doen met wat je hebt. Geen handige instelling in een tijd waarin de technologie zich exponentieel ontwikkelt. Marcia: “Wie relevant wil blijven op de werkvloer, moet bereid zijn om altijd maar weer nieuwe skills te ontwikkelen. We hebben mensen met een groei-mindset nodig! Mensen die zich gemakkelijk kunnen aanpassen aan veranderingen en ervan uitgaan dat ze eigenlijk alles wel kunnen leren, mits ze zich maar genoeg inspannen.”

2. Empathie
Die robots op kantoor zijn misschien superieure number crunchers, een gezellig onderonsje bij de koffieautomaat zit er niet in. Marcia: “En dat terwijl sociale interactie op de werkvloer zo belangrijk is. Of je nu computerprogrammeur of HR Manager bent, communiceren met collega’s maakt in deze tijd standaard deel uit van je takenpakket. Je moet kunnen luisteren naar anderen, doorvragen, meedenken, discussiëren over problemen en oplossingen, rapporteren enzovoort.”

“Kortom: om effectief samen te kunnen werken is zowel affectieve als cognitieve empathie een vereiste,” aldus Marcia. “Affectieve empathie verwijst naar de neiging een passende emotionele reactie te geven op de gevoelens en gedachten van een ander. Barst je in lachen uit als iemand huilt? Dan is er werk aan de winkel. Cognitieve empathie verwijst naar het vermogen de gedachten en gevoelens van anderen te herkennen. Het kunnen lezen van lichaamstaal is hier een belangrijk onderdeel van. De subtiliteit van dit soort non-verbale communicatie is voorlopig nog niet in een computersysteem te vangen.”

3. Kritisch denken en probleemoplossend vermogen
In zijn boek The Global Achievement Gap, interviewt onderwijsspecialist Tony Wagner (Harvard) honderd CEO’s over de belangrijkste skills van de toekomst. Waar zijn directeuren van grote bedrijven naar op zoek? Bovenaan die lijst staan de vaardigheden ‘kritisch denken en probleemoplossend vermogen’ (Critical Thinking and Problem-solving). Kritisch denken is het vermogen om onafhankelijk van anderen een eigen visie of onderbouwde mening te formuleren. Het belangrijkste aspect van kritisch denken, aldus de ondervraagde CEO’s: het vermogen om goede vragen te stellen. Want, zoals een leidinggevende bij Dell het mooi verwoordt: “Yesterday’s answers won’t solve today’s problems.” (De antwoorden van gisteren lossen de problemen van vandaag niet op).

4. Creativiteit
Marcia: “Robots denken niet vernieuwend, creatief of outside the box. Iets nieuws creëren kunnen ze niet. Creativiteit blijft een typisch menselijk talent. Think Different, zei Steve Job in de jaren negentig tegen zijn medewerkers. Anders denken, die creatieve mindset, is nu misschien wel belangrijker dan ooit.”

5. Flexibiliteit en aanpassingsvermogen
Flexibiliteit is de neiging om onbekende situaties als een uitdaging te zien en het eigen gedrag aan te passen aan de eisen van de situatie. Marcia: “Hoe blijf je bijvoorbeeld effectief samenwerken, onderhandelen en communiceren in een omgeving met culturele verschillen? Nu organisaties multicultureler worden en steeds vaker de grens over gaan, wordt flexibiliteit op de arbeidsmarkt ontzettend belangrijk. Kom je in aanraking met een andere cultuur? Dan is het vooral zaak dat je onderkent dat er verschillen zijn. Ga er niet vanuit dat wat jij doet universeel is. Leef/lees je in en pas je, indien nodig, aan.”

Interessant om deze vaardigheden eens te vergelijken met de vaardigheden die het World Economic Forum (WEF) noemt in haar rapport ‘The Future of Jobs’ (pdf).

Bron: YoungCapital