Blog:

Faillissement touroperator Oad geen verrassing

door Marco Derksen op 26 september 2013

G ter Haar in 1924 voor zijn eerste T-Ford busWoensdagmiddag kwam Tubantia met het bericht dat de grootste zelfstandige touroperator van Nederland Oad Groep, failliet was verklaard door de rechtbank in Almelo. Het in 1924 door Gerard ter Haar opgerichte familiebedrijf, telde bij faillissement zo’n 140 winkels en werkten er ongeveer 1750 mensen. De omzet van Oad Groep, dat bestond uit drie onderdelen Oad Reizen, Oad Touringcarbedrijf en Globe Reisburogroep, bedroeg in 2012 zo’n 750 miljoen euro. Oad was zowel touroperator als reisbureau en organiseerde vakanties naar meer dan 60 landen in de wereld. Het bedrijf heeft 180 touringcars en verzorgde sinds 1988 onder meer de reizen voor supporters van het Nederlands voetbalelftal naar grote internationale toernooien.

Als ik de media mag geloven, dan kwam het faillissement van Oad als een complete verrassing en ligt de schuld bij de kredietcrisis en de Rabobank. Deze laatste zou Oad onvoldoende tijd hebben gegund om de financiële zaken voor elkaar te krijgen. Maar wie eens wat dieper in de toerismecijfers van CBS of NBTC duikt, ziet dat we de laatste jaren ondanks de kredietcrisis helemaal niet minder op vakantie zijn gegaan. Wel anders, en daar lijkt Oad veel te laat op te hebben geanticipeerd.

Vakanties van Nederlanders in 2012
In maart 2013 lanceerde het bedrijf Oadxl.nl, een nieuwe website waarop ook het aanbod van andere touroperators te vinden is. De focus op online verkoop begin dit jaar ging gepaard met een reorganisatie waarbij tientallen reisbureaus en bijna tweehonderd banen zijn verdwenen aldus Twinkle. Veel te laat dus! In een tijd waar ruim 60 procent van alle boekingen online gaan, zijn het online spelers als Booking.com, Vliegwinkel.nl en Cheaptickets.nl die steeds meer de dienst uitmaken. En de volgende generatie connected spelers, staan al klaar om die rol over te nemen.

Jammer van een mooi Nederlands merk en spijtig voor de medewerkers, maar de reisbranche is al jaren echt veranderd!

Foto: Gerard ter Haar in 1924 voor zijn eerste T-Ford bus

23 reacties

Beantwoord

Beantwoord

Profielfoto
Wout Hofman op schreef:

Begin 2000 hadden ze de stap al kunnen maken door interne software door pakketoplossing te vervangen. De beperkingen waren vooral mensen, m.n. IT-ERS die vasthielden aan hun eigen software. Cultuur was er ook niet naar.

Beantwoord

@Wout, software kan nooit de reden zijn imho. Ik snap eerlijk gezegd de twijfel wel over het wel of niet overstappen van interne software naar pakketoplossing. Zeker als er enorm is geinvesteerd (tijd, geld, kennis). Essentiele punt is Oad blijkbaar de visie miste op marktontwikkeling en daardoor niet de juiste stappen op tijd heeft gezet. En software kan daar onderdeel van uitmaken.

Beantwoord

Maar het blijft voor mij wel verbazingwekkend hoe eea ongelofelijk snel kan gaan: het laatste publicatie jaar liep de omzet in 1 boekjaar(!) met 25% terug, in 1 jaar! Wow, daar is geen buffer tegen bestand en als je inderdaad niet al jaren gelden begonnen bent met vernieuwing en denkt dat je met het in de lucht hangen van een nieuwe website (voor goud geld ongetwijfeld) je positie weer kunt versterken ben je inderdaad gewoon te laat…Toch herkenbaar die ‘ontkenning’ van de veranderende tijd…

Daarnaast hebben ze altijd heel veel geld verdiend aan het uitvoeren van ‘overheids-bus-lijndiensten’ , hetgeen ook afleidde van de innovatie van het touroperator product, maar ook die markt is onder (kosten)druk komen te staan..

Beantwoord

@Ronald waar haal jij die cijfers van laatste publicatiejaar vandaan? Het zou dan gaan om omzetafname van ongeveer 250 miljoen euro. Nu begreep ik dat de familie ter Haar in de Quote staat genoteerd voor 300 miljoen euro. Dan heb je toch niet nu een bank nodig om het gat te dekken of denk ik nu te simpel?

Via Twitter werd ik door Menno Lanting overigens nog gewezen op een commercial van Toerkoop dat zich in 2008 nog verzette tegen online vakantieboekingen. Benieuwd of Toerkoop de volgende is die het veld zal moeten ruimen.

Beantwoord

Klopt die 250 miljoen, las ik vanmorgen ergens op in een verhaal van een lokale krant ( Turbantia) geloof ik.
Wat dat vermogen betreft: dat zijn bezittingen, niet altijd geld, en daarbij wordt vast en zeker de aandelen van de OAD aandelen in die vermogens- waarde meegeteld…en die zijn dan opeens niets meer waard en verdampt je vermogen als sneeuw voor de zon…insiders weten dat dus zelfs het tafelzilver verkopen (als je dat nog hebt en niet aan de bank in onderpand hebt moeten geven) levert gewoon niet meer genoeg op. Bovendien heb je te maken met een neergaande trend van verlies, dat is bijna niet te financieren, dus je zit echt vast..

Beantwoord

Het Financieele Dagblad komt vanmorgen met het nieuws dat voorafgaand aan het faillissement van Oad is er een diepgravend conflict geweest in de raad van commissarissen van het reisconcern. Uit gegevens van de Kamer van Koophandel blijkt dat op president-commissaris Joop ter Haar na, alle commissarissen in de afgelopen maanden zijn opgestapt. Joop Ter Haar is de zoon van de oprichter en de man die het familiebedrijf vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw opstuwde tot het huidige miljoenenbedrijf. Volgens bronnen rond de onderneming zijn de commissarissen weggegaan omdat ze niet langer verantwoording konden nemen voor de gang van zaken bij Oad. Wegens de penibele financiële situatie wilden zij aansturen op een gecoördineerde doorstart, waarbij een stille bewindvoerder zou worden aangesteld bij het reisbedrijf. Joop ter Haar wilde hier niets van weten. Hij rekende erop dat Oad financiers zou vinden, waarmee een dreigende ondergang moest worden afgewend. Een bron zegt dat de Oad-familie Ter Haar achteraf de verkeerde keuze heeft gemaakt, door te blijven gokken op aanvullende financiering aldus FD.

Beantwoord

Traditionele hiërarchiën kunnen de snelheid van veranderingen niet meer aan, we komen weer een stapje dichter bij jouw netwerkmodel, Marco.

Beantwoord

Beantwoord

Terechte constatering. Overigens zie je de afgelopen jaren telkens dat bedrijven die failliet gaan de crisis de schuld geven.

Toch zie je ook dat een groot deel van hun concurrenten niet failliet gaat. En dat bewijst dat de crisis nooit de oorzaak is, maar hoogstens het laatste zetje.

Zo’n crisis zorgt ervoor dat de partijen in een branche die het minste spek op de botten hebben, of het minst adaptive zijn, omvallen. Alle partijen krijgen een tikje, maar de meesten kunnen dat tikje hebben omdat ze hun organisatie op orde hebben. En een aantal niet.

Beantwoord

Op Travelnext een interessante reactie van Roy Platje:

Het lijkt nu alsof OAD pas in maart 2013 de focus op online gestart is. Maar dat is zeker niet zo. OADxl was een nieuwe innovatieve site waarmee ze verder konden in de toekomst, in mijn ogen de eerste en enige goed werkende dynamic packaging site van Nederland. Oad had al jaren een goede website met een best redelijke conversie. En OAD durfde als een van de weinig “gevestigde” spelers het kanaal conflict aan te gaan, en dus verder te kijken dan de belangen van de stenen reisbureau’s.

Het echte probleem lag denk ik in de kosten. Als je de TRAV TOP 50 bekijkt zie je dat de verhouding omzet versus medewerkers (FTP) heel erg scheef was. OAD haalde met 1750 medewerkers 732 mln omzet, 0,4 mln per medewerker dus. Bij TUI is de verhouding 0,75 mln, Corendon komt op 1,68 en Sundio zelfs op 1,85 mln per FTE. 4,5 keer zoveel omzet per FTE dus!

Het is denk ik te kort door de bocht om enkel de focus op online de schuld te geven. Daarmee alleen trek je die verhouding niet recht. Bij zo’n historisch bedrijf liggen de problemen veel dieper en breder. Veel reisbureau’s, bussen en veel medewerkers maken het een moeilijk wendbare tanker.

Jammer van een mooi bedrijf.

En Roy heeft helemaal gelijk en als ik hierboven de suggestie heb gewekt dat Oad pas dit jaar online is gegaan, dan heb ik dat onjuist geformuleerd! Oad is net als vele andere touroperators al jaren online. Het gaat er alleen om dat ze pas dit jaar de focus op online hebben gelegd en dat betekent dat nu pas de noodzakelijke cultuur- en organisatieverandering is ingezet. Te laat dus. En dat blijkt uit de zeer interessante aanvullende kostencijfers die Roy noemt!

Beantwoord

Profielfoto
Micha Bos op schreef:

kan iemand mij uitleggen, waarom ze de Rabobank naar voren schuiven als oorzaak? Het zal ongetwijfeld een tactische besluit zijn geweest, maar ik ben wel eens benieuwd waarom je dat zou doen.

Beantwoord

@Micha: vanuit teleurstelling en boosheid gaan mensen allereerst om zich heen slaan. Bovendien geeft zo’n proces als dit zoveel korte termijn druk dat je eigen wereld zich vernauwd, , je reageert en niet meer anticipeert, je van brandje naar brandje hobbelt, je overal tegenstand ‘ervaart’, complotten ziet en meer. Daarnaast hebben ondernemers een soort ultiem optimisme, horen/zien de waarschuwingssignalen niet, ook niet die de bank (het is echt een proces van maanden) zeker meerder malen gegeven heeft, je vindt de commissarissen die opstappen ‘eikels’ ipv zo’n waarschuwingssignaal uiterst serieus te nemen….als opeens dan alles blokkeert wordt je gewoon erg boos op de hele wereld en krijg je dit soort reacties.

Beantwoord

Korte analyse van Fred van Eijk (GM van Travel Counsellors Nederland):

(…) Maar even de emoties opzij en een zakelijke benadering. Uiteindelijk zijn DAF en Fokker er ook niet meer en is de wereld niet stil blijven staan. Integendeel. In sterk aan verandering onderhevige sectoren zijn het helaas vaak de bedrijven van de oude garde die het onderspit delven. Terecht trots op hun verleden, maar te log om zich snel aan te passen, te trouw aan verworvenheden en te onzeker over de juiste beslissingen. Tegelijkertijd komen er nieuwe spelers op de markt, veranderen de spelregels en de omstandigheden.

OAD is helaas een voorbeeld van die oude garde. Een verouderd businessmodel, niet voldoende technisch ondersteund voor een online toekomst, te veel overheadkosten en een structuur van bedrijfsonderdelen die elkaar om zeep helpen in plaats van elkaar aanvullen. Gaat het slecht in je reiswinkel, dan holt jouw tour operator ook achteruit. En als klap op de vuurpijl startte OAD onlangs met een onvriendelijk beleid ten opzichte van trouwe, externe reisadviseurs. OAD voert de goede zomer op als een van de laatste oorzaken. Volgens mij is de afname in boekingen voor de afgelopen maanden mede een gevolg van het eigen agentenbeleid en niet simpelweg van het zonnige weer.

Het is met dit faillissement keihard duidelijk geworden dat de consument heeft gekozen voor individuele reizen. Geen pakketreizen meer die massaal van tevoren zijn samengesteld. De consument wenst flexibiliteit, snelheid en gemak, en wil zich kunnen onderscheiden. Oude businessmodellen voldoen hier niet aan en zijn te log en te kostbaar om zich aan te passen. Reisaanbieders dienen zich te richten op niches of op specifieke bestemmingen. Kortom keuzes maken, daar gaat het om. (…)

Beantwoord

Beantwoord

Profielfoto
Marlies Ketelaar op schreef:

Hoewel het allemaal erg triest is, moest ik wel erg hard lachen om het filmpje van Toerkoop, leuke toevoegingen!

Beantwoord

Uit de FD van zaterdag 26 april:

Het faillissement van Oad, het reisconcern van de Overijsselse familie Ter Haar, vormt een leerstuk voor familiebedrijven. Oad ging eind september bankroet. Met 1750 werknemers en meer dan 10.000 schuldeisers betreft het een van de grootste faillissementen van de afgelopen jaren.

Oad kreeg in 2003 nog de Koning Willem I-prijs, de belangrijkste prijs in Nederland voor goed ondernemerschap. Tien jaar later was het niet in staat om te voldoen aan de eis van de bank om nieuw kapitaal bij te storten. Vlak voor het faillissement lag die eis op € 6,75 mln, een luttel maar onoverkomelijk bedrag voor het reisbedrijf dat een paar jaar eerder nog meer dan € 1 mrd omzet boekte.

In diezelfde FD versscheen de bijlage ‘Enkele reis Holten, opkomst en ondergang van familiebedrijf Oad‘. Uit deze reconstructie komt een beeld naar voren van een onderneming die geruime tijd met zichzelf worstelde. Het snel gegroeide familiebedrijf had moeite om aan te sluiten bij de moderne tijd in het reiswezen, waar de verhoudingen door de komst van internet grondig veranderden.

Oad staat hierin niet alleen. Uit promotieonderzoek van Ilse Matser, directeur van het Centrum van het Familiebedrijf, blijkt dat familiebedrijven de impulsen van buiten minder makkelijk herkennen.
Nieuwe software moest Oad klaarstomen voor de toekomst. Maar het in 2005 begonnen automatiseringsproject draaide uit op een mislukking. Het systeem kwam niet van de grond en leidde tot veel vruchteloze interne aandacht. Het concern raakte zo alleen maar verder achterop bij rivalen. Juist in deze belangrijke jaren etaleerde Oad zijn onvermogen om te veranderen. Na zes jaar zette het reisbedrijf een streep door dit project, waardoor Oad in één klap bijna €25 mln aan extern gemaakte kosten moest afschrijven.

Na het vertrek van Joop ter Haar, telg van de tweede generatie, als topman (2002) kregen buitenstaanders de leiding, maar die slaagden er onvoldoende in het bedrijf te vernieuwen. Eind 2009 kwam de derde generatie Ter Haar aan het roer te staan, in de persoon van de toenmalige dertigers Julius en Quirine ter Haar. Na reeds een halfjaar bleek dat zij versterking nodig hadden. Die kwam er vervolgens in de persoon van Frans Schuitemaker als directievoorzitter. Ook diens komst bleek niet de oplossing.

Lange tijd stond de directie bij Oad onder toezicht van een raad van commissarissen onder leiding van voormalig topman Joop ter Haar en Gert Ooms, sinds 1976 als financieel directeur verbonden aan Oad. Daarmee ontbrak het in het toezicht aan een frisse blik. Vader Ter Haar hield bovendien toezicht op zijn zoon en dochter. Als grootaandeelhouders hadden zoon en dochter weer de zeggenschap over de aandeelhoudersvergadering. Dit maakte de verhoudingen niet bepaald helder.

Wel zocht Ter Haar sr. naar buitenstaanders om de raad te versterken. Zo polste hij in het vorige decennium aankomend VNO-NCW -voorzitter Hans de Boer, die het echter te druk had met andere activiteiten. Pas vanaf eind 2009 werd de raad van commissarissen versterkt met buitenstaanders.

Binnen het familiebedrijf is extern toezicht een heikel punt. Onderzoek van Nyenrode leert dat van de familiebedrijven met meer dan 200 werknemers er slechts 21,7% een raad van commissarissen heeft. Familiebedrijven hebben twijfels over de toegevoegde waarde van toezichthouders. Tegelijkertijd vinden externe commissarissen het moeilijk om hard op te treden tegen bestuurders die tevens eigenaar zijn.

Het Oad-bankroet leidde tot een nog onbekende schadepost. Curatoren hopen hierover deze zomer meer over te zeggen. Reisfonds SGR maakte deze week bekend € 17 mln te hebben uitgekeerd aan gedupeerde reizigers, € 3 mln minder dan aanvankelijk gedacht. Maandag houdt Troostwijk Veilingen in opdracht van de curatoren een kijkdag op het voormalige Oad-hoofdkantoor in Holten. Er kan onder meer worden geboden op een oude T-Ford-bus van Oad-grondlegger Gerard ter Haar. De opbrengst blijkt uiteindelijk volgens RTV Oost € 385.000 te zijn.

Beantwoord

Michael van Os schrijft eerder deze maand op Reclamewereld (via Eduard Roger):

‘Oad-familie eist 80 miljoen van Rabobank’, kopte onder meer de site van de Volkskrant de afgelopen week. “De familie Ter Haar, eigenaar van de in 2013 failliet verklaarde reisorganisatie Oad, eist een schadevergoeding van €80m. van de Rabobank. De bank heeft zich volgens de familie schuldig gemaakt aan onrechtmatige kredietopzegging, schenden van de zorgplicht en onnodig bankroet,” begint het verhaal. Vandaag, in De Telegraaf, een inhaak-advertentie met alleen tekst, met nieuws over de ‘Come back’ van de reisorganisatie, waarvan de eigenaren worden geadviseerd door pr-man Jan Driessen. “Wij horen het u zeggen: Oad was toch failliet? Inderdaad,het stond breeduit in de krant. Maar dat was het oude Oad. Achter de schermen is er hard gewerkt aan een come back – het nieuwe Oad.” In het PS onderaan de hele pagina, achterop het Telesport-katern, staat: ‘Benieuwd? Ga naar oad.nl, uw reisbureau of bel 0547 284488.’

Beantwoord

Rechter wijst claim Oad-familie af:

De familie Ter Haar, de oprichters van de failliete reisgroep Oad, is niet in de positie om miljoenen schadevergoeding te claimen van de Rabobank. Dat oordeelde de Utrechtse rechtbank begin november.

De rechtbank heeft niet inhoudelijk beoordeeld of de schade-eis van de voormalige aandeelhouder van de touroperator terecht is of niet. De rechtbank is van oordeel dat de familie zo’n vordering niet kan instellen. Dat kan alleen Oad, in dit geval de curator. Dat heeft Rabobank ook steeds gezegd. De advocaat van Rabobank zei bij een eerdere behandeling van de claimzaak verder dat de familie de toenmalige situatie bij Oad aanmerkelijk rooskleuriger voorspiegelt dan dat die in werkelijkheid was.

Beantwoord

Beantwoord

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Laatste blogs

Bekijk alle blogs (965)
Contact