In de Volkskrant van zaterdag 16 februari een aardig artikel van Tonie Mudde over de opkomst van amateurwetenschappers of doe-het-zelf-wetenschappers. Het inschakelen van amateurs door wetenschappers is overigens niet nieuw. Proefpersonen doen al jaren mee aan experimenten – vrijwillig of tegen een kleine vergoeding. En hobbyisten tellen in Nederland in samenwerking met Sovon Vogelonderzoek Nederland al sinds de jaren zeventig vogels. Aan de hand van die gegevens is te zien hoe vogelaantallen toe- of afnemen. Het telwerk van duizenden hobbyisten vormt zo de wetenschappelijke fundering voor het natuurbeleid in Nederland.
Maar pas sinds de komst van internet zit amateurwetenschap echt in de lift. Zo telt Zooninverse.org, één van de meest populaire website voor amateurwetenschappers dat pas in 2010 is gelanceerd, meer dan 785.000 vrijwilligers. Dagelijks komen er tussen de 500 en 1000 nieuwe vrijwilligers bij die samen geluiden van orka’s classificeren, verre planeten spotten of door logboeken van oorlogsschepen spitten. Nederlandse voorbeelden zijn de eerder genoemde vogeltellingen en allergieradar.nl, een website waar vrijwilligers door heel Nederland de hooikoortsklachten in kaart brengen. Wie kent nog meer mooie voorbeelden?
11 reacties
Zie ook ‘Democratisering van de wetenschap’:
http://tegenlicht.vpro.nl/nieuws/2013/april/democratisering-van-de-wetenschap.html
Het is volgens mij nog “erger”. In bijna alle “wetenschappen” is de laatste grote doorbraak meer dan 20 jaar geleden. Niet voor niets dalen R&D uitgaven: er komt niets meer uit. De wetenschap is suboptimaal ingericht t.o.v. de huidige maatschappelijke uitdagingen.
Het ziet er dus naar uit dat we “terug naar vroeger” gaan. Laten we niet vergeten dat wetenschap ooit begonnen is als onderzoek naar oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen. Daar is weinig meer van over. Gek hé dat het dan mis gaat.
[…] is een prachtig voorbeeld van wat we ook wel amateurwetenschap, burgerwetenschap of citizen science […]
Ik denk aan de website / het project Waarneming.nl, het meetnet van bijvoorbeeld de Vlinderstichting en projecten zoals ‘Vele handen’ van archieven : VeleHanden.nl verwerkt 100.000 scans in anderhalve maand.
Nieuwe ontwikkelingen:
http://www.iculture.nl/dossiers/researchkit/
http://blog.standbytaskforce.com/tag/map/
Nog steeds actueel:
http://www.sovon.nl/
http://velehanden.nl
http://allergieradar.nl
Update:
http://www.zooniverse.org/
Zooninverse heeft inmiddels meer dan 1,3 miljoen deelnemers!
Terminologie:
Burgerwetenschap, amateurwetenschap, citizen scientists, democratisering van de wetenschap, doe-het-zelf-onderzoeker, amateuronderzoeker
Zie ook:
http://eoswetenschap.eu/content/citizen-science-iedereen-wetenschapper
Mooi voorbeeld van amateurwetenschap. Controversieel binnen de gevestigde orde, maar wetenschappelijk ‘staat’ het wel. http://www.degeneratie.nl/index.asp?PaginaID=1085
Heren, bestaat er nog wel zoiets als amateur versus professionals, nog wel zoiets als leek versus wetenschapper? Met meer academisch afgestudeerden onder de bevolking dan werkzaam aan een kennisinstelling (whatever that may be these days) en met meer ervaringskennis bij burgers dan bij de professionals is het denk ik tijd voor een forse herziening van begrippen.
@Wilbert: mooi voorbeeld, dank 😉
@Harold: hoe zie jij dat bij bijv. een http://www.onderzoeksraad.nl ?
Wat ik zie is dat burgers/slachtoffers/nabestaanden zich (w.s. terecht) steeds minder aantrekken van de regels, de mening van experts, enz. en gewoon zelf op onderzoek uit gaan. Aangezien zij vaak heel goed opgeleid zijn en relevante ervaring meebrengen zie je ook dat deze onderzoekskracht van de “bevolking” vaak veel effectiever is dan wat overheden en instanties kunnen opbrengen. We leven nu eenmaal in de tijd van de grote inversies. Dit is er een voorbeeld van. Ik zal er maandag op het #doeopen festival nog een flink aantal noemen https://dezwijger.nl/young-innovators-talk/
Ook een mooi voorbeeld dat eerder deze week ook door Saskia Stuiverling in haar interview met de Volkskrant werd genoemd is:
http://www.groninger-bodem-beweging.nl/
Citizen science: how the net is changing the role of amateur researchers
https://www.theguardian.com/science/2016/jul/03/citizen-science-how-internet-changing-amateur-research