Eerder deze week zag ik de aankondiging voor het tweedaagse retreat De regeneratieve leider van de University of Groningen Business School voorbij komen. Via een webinar van Kim Poldner werd ik vervolgens gewezen op het boek Regenerative Leadership (2019) van Giles Hutchins en Laura Storm.
In Regenerative Leadership beschrijven Storm en Hutchins een andere manier van kijken naar leiderschap en organiseren in een tijd van ecologische, sociale en economische druk. De kern van het boek is dat veel hedendaagse problemen niet los van elkaar staan, maar voortkomen uit eenzelfde manier van denken: een mechanistische benadering waarin organisaties worden gezien als machines, mensen als middelen en natuur als een externe bron.
Storm en Hutchins plaatsen deze manier van denken in een historische context. Ze laten zien hoe een focus op controle, efficiƫntie en kortetermijnresultaten heeft bijgedragen aan de uitputting van ecosystemen, toenemende stress en een afnemend vermogen van organisaties om met complexiteit om te gaan. Volgens de auteurs schiet klassieke duurzaamheid vaak tekort, omdat deze vooral probeert schade te beperken zonder de onderliggende aannames over leiderschap en succes ter discussie te stellen.
Daartegenover zetten zij het idee van regeneratief leiderschap. Dit type leiderschap vertrekt vanuit het besef dat organisaties levende systemen zijn, ingebed in bredere sociale en ecologische netwerken. Leiderschap draait niet primair om sturen en optimaliseren, maar om het creƫren van voorwaarden waarin mensen, organisaties en hun omgeving zich kunnen vernieuwen en ontwikkelen. Dat vraagt aandacht voor relaties, betekenis, leren en het omgaan met onzekerheid.
Een belangrijk element in het boek is de koppeling tussen uiterlijke verandering en innerlijke ontwikkeling. Storm en Hutchins betogen dat structurele verandering alleen duurzaam is wanneer leiders ook werken aan hun manier van waarnemen, beslissen en omgaan met spanning. Regeneratief leiderschap is daarmee geen methode of stappenplan, maar een verschuiving in bewustzijn en praktijk die gericht is op samenhang.
Het boek Regenerative Leadership is bedoeld als richtinggevend kader. Het nodigt leiders uit hun rol opnieuw te bezien, niet alleen in termen van prestaties, maar ook in termen van hun bijdrage aan het grotere geheel waarvan hun organisatie deel uitmaakt. Die uitnodiging vraagt om verdere concretisering in de praktijk. In mijn recente essay AI in de energietransitie: voorbij optimalisatie, dat ik eerder dit jaar in opdracht van RES schreef, laat ik zien hoe deze regeneratieve denklijn kan worden toegepast in de energietransitie richting expliciete keuzes over systeemontwerp, samenwerking en governance.
Komende dagen maar eens nadenken hoe dit er concreet zou kunnen uitzien voor het publieke domein. Het zou zomaar eens de verschuiving kunnen zijn in mijn aandachtsgebied voor de komende jaren.
1 reactie
Zie ook mijn LinkedIn-bericht:
https://www.linkedin.com/posts/mderksen_regeneratief-leiderschap-eerder-deze-week-activity-7409153320780677120-04BW