Whittaker begon met de stelling dat privacy geen luxe is, maar een essentieel onderdeel van een vrije samenleving. Ze stelde een retorische vraag om dit te illustreren:

“Has the world changed so much that even the good guys and good gals have something to hide?”

Ze benadrukte dat privacy niet draait om “niets te verbergen hebben”, maar om autonomie en bescherming tegen machtsmisbruik. Volgens haar leven we in een wereld van machtsasymmetrieën, waarin degenen met macht toegang hebben tot intieme informatie die tegen individuen kan worden gebruikt. Ze hekelde de manier waarop privacy vaak wordt gereduceerd tot een technisch begrip en stelde dat het in werkelijkheid een fundamenteel onderdeel is van democratie, vrijheid van denken en menselijke relaties.

De dreiging van gecentraliseerde surveillance
Een belangrijk thema in het gesprek was de dreiging van gecentraliseerde surveillance. Volgens Whittaker bevindt de wereld zich in een ongekende surveillancestaat, waarin slechts enkele bedrijven beschikken over staggeringly intimate and granular data over burgers wereldwijd. Om de risico’s hiervan tastbaar te maken, schetste ze een hypothetisch doemscenario:

“Now, every single message you’ve ever sent in your life is suddenly on a database, and a link just got sent to everyone you know. That’s your boss. That’s your best friend. That’s your dad’s best friend. That’s the weird guy who comes to your Thanksgiving.”

Hiermee illustreerde ze de kwetsbaarheid van gecentraliseerde dataverzameling en het risico op misbruik. Ze verwees naar concrete voorbeelden, zoals de vrouw in Nebraska die werd veroordeeld nadat Facebook haar privéberichten had overhandigd aan justitie. Ze haalde ook de Solar Typhoon-hack aan, waarbij Chinese staatsacteurs toegang kregen tot miljoenen Amerikaanse telecomgegevens, inclusief belgeschiedenis en locatiegegevens. Dit toonde volgens haar aan hoe surveillance als juridisch en geopolitiek wapen kan worden ingezet.

AI als motor van surveillance
Whittaker waarschuwde ook voor de rol van AI als versterking van het bestaande surveillancekapitalisme. Volgens haar wordt AI aangedreven door twee fundamentele elementen: grootschalige dataverzameling en enorme rekenkracht. Ze stelde dat de huidige AI-hausse niet voortkomt uit fundamenteel nieuwe technologie, maar uit de beschikbaarheid van grote hoeveelheden data en infrastructuur:

“What was new in AI, and what is lofting AI into the stratosphere, is not the algorithms. Those have existed for decades. It’s the combination of massive datasets and the compute power to process them.”

Een specifiek risico dat ze benoemde, is de opkomst van agentic AI — AI die autonoom beslissingen neemt en toegang heeft tot verschillende systemen. Ze beschreef een toekomst waarin een AI-assistent taken uitvoert zoals concerttickets boeken, afspraken inplannen en berichten versturen. Maar om dit te kunnen doen, moet AI toegang krijgen tot browsers, agenda’s, berichtenapps en betalingsgegevens. Dit brengt een fundamenteel risico met zich mee:

“This requires root permissions across your entire system. It needs to crawl all your apps and combine data. And that is almost certainly not happening on-device but in the cloud.”

Volgens Whittaker dreigt deze ontwikkeling de blood-brain barrier tussen applicaties en besturingssystemen te doorbreken, waardoor bedrijven ongekende toegang krijgen tot persoonlijke data.

Signal als alternatief
Whittaker positioneerde Signal als een alternatief voor deze trend. In tegenstelling tot platforms zoals WhatsApp, Telegram en Apple iMessage verzamelt Signal geen metadata en is het volledig open source. Hoewel WhatsApp gebruikmaakt van Signals encryptieprotocol, blijft het volgens Whittaker een platform dat enorme hoeveelheden metadata verzamelt:
“WhatsApp uses a drop of encryption in the ocean of surveillance.”

Over Telegram was ze nog kritischer: “Telegram is a social media network that happens to have a little encryption, but it is absolutely not a privacy platform.”

Een ander cruciaal verschil is dat Signal een non-profitorganisatie is en dus niet onder druk staat om winst te maken met gebruikersdata. Whittaker pleitte voor een economisch model waarin privacyvriendelijke diensten duurzaam kunnen bestaan. Ze benadrukte dat privacy en Big Tech fundamenteel onverenigbaar zijn:

“The only way to protect data is not to collect it.”

Privacy als een maatschappelijke strijd
Haar boodschap was duidelijk: de bescherming van privacy is niet alleen een technologische kwestie, maar een politieke en maatschappelijke strijd. Privacy staat onder druk door economische modellen die draaien op dataverzameling, en volgens Whittaker moeten gebruikers, ontwikkelaars en beleidsmakers zich actief inzetten voor alternatieven die privacy respecteren. De strijd om privacy wordt niet alleen gevoerd in boardrooms en wetgeving, maar ook in de keuzes die wij als gebruikers maken.

Whittaker’s oproep: stap over op privacyvriendelijke technologie zoals Signal, steun alternatieven en blijf kritisch op de groeiende macht van Big Tech!