Er was echter nog iets anders in het gesprek met Lieve dat me triggerde en dat is het begrip ‘grenswerker’. Medewerkers op de grens van de organisatie en de buitenwereld. Medewerkers die het echte contact hebben met de burger, de patiënt, de leerling of de klant. Ik moest daarbij denken aan een gesprek met Paul Iske, hoogleraar en Chief Failure Officer van het Instituut voor Briljante Mislukkingen. Een gesprek over het belang van het contact met de buitenwereld in relatie tot de grootte van een organisatie.

Paul benadrukte in het gesprek het belang van procurement (inkoop) op innovatie maar dit had ook een ander onderdeel van de organisatie kunnen zijn dat in contact staat met de buitenwereld. Denk aan medewerkers van de klantenservice, verpleegkundigen in een ziekenhuis, docenten in het onderwijs, bedienden op het terras of een politieagent in de wijk. Mensen met de blik naar buiten.

Hoe groot je organisatie ook is stelt Iske, daar buiten zijn veel meer mensen dan intern. Iske zelf heeft in het verleden bij Shell gewerkt en stelde toen al dat er 5 miljard mensen niet voor Shell werkten en het zomaar eens zou kunnen dat daar ook interessante mensen tussen kunnen zitten. Vooral mensen die contact hebben met buiten zoals procurement kunnen een grote rol spelen in het binnenhalen van ideeën en kennis van buiten om partnerships te sluiten en te komen tot innovatie. Iske pleit er dan ook voor dat organisaties veel meer aandacht moeten besteden aan die interface naar de buitenwereld, naar klanten, naar leveranciers of naar de overheid. Denk en handel veel meer van buiten naar binnen (in plaats van andersom).

Tot zover bekend, maar waar Iske mij vervolgens mee inspireerde is de vergelijking van een organisatie met een bol. Als je naar een bol kijkt, dan schaalt het volume (V) met de derde macht en het oppervlakte (A) met de tweede macht van de straal (r) bol. Met andere woorden, als je de bol groter maakt (toename aantal medewerkers van een organisatie), dan heb je verhoudingsgewijs steeds meer volume (interne relaties) en minder oppervlakte (externe relaties).

Als je nu naar grote organisaties kijkt dan zie je steeds meer interne processen en relaties in verhouding met de externe relaties. Kortom als je maar groot genoeg wordt dan heb je op een gegeven moment helemaal geen buitenwereld meer nodig ‘om lekker bezig te zijn’ aldus Iske.

Het is zaak voor iedere organisatie die wil blijven innoveren om het contactoppervlakte met de buitenwereld zorgvuldig te ‘managen’, daar gebeuren de spannende dingen. Let wel, het gaat niet om klein vs groot, het gaat om de manier waarop je het organiseert. De boodschap van Paul Iske is dat je voldoende contact met buitenwereld moet houden; op dat grensvlek vindt uitwisseling kennis en ideeën plaats.

Over deze wiskundige vergelijking tussen een bol en een organisatie heb ik destijds lang nagedacht. Na het luisteren van de podcast met Nicole Lieve heb ik er ook een mooi woord voor: grenswerkers. We onderschatten het belang van de grenswerkers voor innovatie!