Nederland telt nog ongeveer 25 hogeschool- en universiteitsbladen welke zijn ontstaan vanaf de jaren zeventig van de vorige eeuw. Daarmee hebben de meeste grote onderwijsinstellingen een eigen blad om de medewerkers en studenten te informeren. En ondanks dat de politiek het belangrijk vindt dat hogeschool- en universiteitsbladen onafhankelijk zijn, staan de bladen steeds meer onder druk.

Afgelopen week heb ik via Twitter een oproep gedaan naar voorbeelden van goede hogeschool- en universiteitsbladen. Dit ter voorbereiding op een inspiratiesessie die ik komende week zal geven aan de redactie van Sensor, het onafhankelijke magazine van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. In korte tijd ontving ik een aantal interessante reacties welke zijn aangevuld met links die ik heb gevonden via studenten.net die afgelopen jaar een overzicht hebben gepubliceerd van 10 hogeschoolbladen en 13 universiteitsbladen.

Hogeschoolbladen
Nederland telt ruim 50 hogescholen waarvan een beperkt deel een eigen onafhankelijk magazine of krant heeft voor haar studenten en medewerkers:

• Avans Hogeschool: Punt Avans
• Haagse Hogeschool: Link
• Hanzehogeschool Groningen: HanzeMag
• Fontys: Vector
• Hogeschool van Amsterdam (samen met Universiteit van Amsterdam): Folia
• Hogeschool Arnhem & Nijmegen: Sensor
• Hogeschool Leiden: HL-Krant
• Hogeschool Rotterdam: Profielen
• Hogeschool Utrecht: Trajectum
• Saxion: Sax
• Windesheim: HSK Win (alleen toegankelijk voor studenten)

Vooral Punt Avans en Trajectum worden genoemd als goede voorbeelden van hogeschoolbladen. Opmerkelijk is dat InHolland geen eigen magazine meer heeft en na korte periode is gestopt met Inmagazine!?

Universiteitsbladen
Nederland telt ruim 20 universiteiten waarvan 13 een eigen onafhankelijk universiteitsblad hebben:

• Erasmus universiteit Rotterdam: Erasmus Magazine
• Maastricht University: Observant
• Radboud Universiteit Nijmegen: ANS (Algemeen Nijmeegs Studentenblad) en Vox
• Technische Universiteit Delft: Delta
• Technische Universiteit Eindhoven: Cursor
• Tilburg University: Univers
• Universiteit van Amsterdam (samen met Hogeschool van Amsterdam): Folia
• Universiteit Groningen: UK
• Universiteit Leiden: Mare
• Universiteit Utrecht: DUB
• Universiteit Twente: UT Nieuws
• Vrije Universiteit Amsterdam: Ad Valvas
• Wageningen UR: Resource

De 13 Nederlandse universiteitsbladen hebben steeds meer moeite om onafhankelijk te opereren. Vijf kunnen bestempeld worden als waakhond, vijf als keffertje (wel blaffen, niet bijten) en drie als schoothond aldus Lars de Kruijf eind vorig jaar in zijn masterscriptie over de onafhankelijkheid van universiteitsbladen.

De Kruijf schetst in zijn scriptie een beeld van universiteiten die sinds de jaren negentig steeds meer als bedrijf zijn ingericht. Zo werd langzaam maar zeker het marktdenken gemeengoed, ook in de academische wereld. Marktwerking betekent concurrentie. Concurrentie betekent dat imago steeds belangrijker wordt. Communicatie- en pr-afdelingen moeten het imago bewaken. De Kruijf wilde weten in hoeverre het redacties van universiteitsbladen lukt weerstand te bieden aan het ‘surplus aan communicatie, pr en voorlichting’ dat hun communicatiecollega’s’ produceren. De vijf bladen die op de zes bovengenoemde criteria het beste scoren, de ‘waakhonden’, zijn Folia (Universiteit van Amsterdam), Mare (Universiteit Leiden), Observant (Universiteit Maastricht), UK (Rijksuniversiteit Groningen) en UT Nieuws (Universiteit Twente).

Hoor graag als ik hogeschool- en universiteitsbladen ben vergeten in bovenstaand overzicht!