Na ruim twee weken door Zuid-Noorwegen te hebben gereisd, zijn we eerder deze week de poolcirkel gepasseerd en aangekomen op de Lofoten: een eilandengroep in het noorden van Noorwegen, bekend om steile bergen die uit zee oprijzen, vissersdorpjes en witte stranden.
We namen de veerboot vanuit Bodø en kwamen aan in Moskones op de Lofoten. Vanaf daar reden we in een lange stoet van campers en caravans richting Myrland, het plaatsje waar we voor een week een huisje hadden geboekt. Het was prachtig weer en de vergezichten waren precies zoals beloofd. Je snapt meteen waarom zoveel mensen hierheen komen. Al vraag je je af hoe het hier in het hoogseizoen moet zijn. Of zitten we daar inmiddels al middenin, met al die gepensioneerde camperaars?
Vanaf Ramberg werd het gelukkig al rustiger. Myrland is een klein, afgelegen gehucht aan het einde van een zijweg van de E10, vlak bij het dorp Napp en net voor de tunnel naar het eiland Vestvågøya. De locatie is daardoor relatief geïsoleerd. De weg naar ons huisje was een vijf kilometer lange grindweg, slecht begaanbaar en op meerdere plekken beschadigd. Aan het begin stonden al borden dat de weg afgesloten was, maar wij hadden de instructies gekregen om gewoon door te rijden. Halverwege begrepen we waarom: grote rotsblokken waren naar beneden gekomen en twee kraanwagens waren druk bezig om de weg weer vrij te maken. Even slikken. Gelukkig mochten we na kort wachten doorrijden.
Aan het eind van de weg reden we een soort afgesloten vallei binnen, met een paar huizen, wat vervallen vissershutjes en helemaal aan het einde ons huisje. Oud, zwaar toe aan onderhoud, maar ook iets eigens. Alsof we een woonkamer uit de jaren vijftig instapten.
De verhuurder had ons al gewaarschuwd dat er voorlopig geen internet of tv was. Kabels waren beschadigd door vallende stenen. Nu wisten we precies waarom. Maar wat een plek. Uitzicht op de Noorse Zee, het geluid van vogels, het ritme van het getij. Stilte.
Na een korte verkenning van het huisje en de omgeving viel mijn oog op het gastenboek. Zo’n boekje met korte berichtjes van voorgaande gasten, af en toe een tekening, en als je geluk hebt praktische tips. Meestal blader ik die even snel door, maar nu bleef ik hangen. De meeste teksten waren in het Noors dus ik begreep er weinig van, maar wat me wel opviel was dat twee gasten regelmatig terugkwamen in het huisje. Dat intrigeerde me. Ik besloot de teksten met behulp van AI te vertalen. Een mooi en bijzonder verhaal ontvouwde zich, dat ik graag met jullie deel.
Over een periode van bijna twintig jaar schreven de gasten Hilde en Pål met regelmaat hun indrukken, ontmoetingen en kleine voorvallen op in het gastenboek van het huisje, dat ook wel Myrlans Stua wordt genoemd. In het Noors betekent dat letterlijk ‘het huisje (of de woonkamer) van Myrlan’, of ‘Myrlans kamer’. Hun bijdragen, vooral geschreven door Hilde, vormen een doorlopende correspondentie met de plek zelf. Met het huis, de natuur, de seizoenen en met de mensen die deze plek mede vormgaven.
Hun eerste notities dateren van 2006. Wat begint als een verslag van uitstapjes, etentjes en ontmoetingen, ontwikkelt zich geleidelijk tot een persoonlijk document van verbondenheid. Ieder bezoek wordt zorgvuldig vastgelegd: aankomsttijd, weersomstandigheden, wandelingen, maaltijden en namen van bekenden worden opgetekend. In latere jaren nemen de notities meer de vorm aan van korte reflecties, waarin het huisje fungeert als ankerpunt voor bezinning en herhaling. Tussen de regels door wordt duidelijk hoe de jaren verstrijken. Vrienden overlijden, het lichaam wordt strammer, maar de wens om terug te keren blijft bestaan.
Hilde schrijft met oog voor detail, maar zonder opsmuk. Ze noteert hoe de sneeuw zich terugtrekt, hoe de wind verandert, hoe de koffie smaakt na een lange rit, hoe de stilte klinkt wanneer de zon na middernacht de bergen raakt. Ze beschrijft ontmoetingen met de verhuurders Randi en Arnulf, met wie vriendschappen ontstaan. Ook praktische zaken zoals lekkages, verhuizende gastheren of de aanschaf van nieuwe leidingen worden genoemd, alsof het huis en zijn omgeving net zo levend zijn als de gasten zelf.
In de meest recente aantekeningen klinkt een iets weemoediger toon. Er wordt verwezen naar eerdere bezoeken en het verstrijken van de tijd. Er wordt teruggeblikt op twintig jaar verblijf en op het naderen van pensioen. Toch klinkt er geen definitief afscheid in door. De laatste notitie van 10 juni 2025 is kort en feitelijk, eindigend met het vertrouwde: “Hilde & Pål”.
Wat deze bijdragen in het gastenboek vooral laten zien, is hoe Myrlans Stua voor Hilde en Pål veel meer is geworden dan een vakantiehuisje. Hun woorden door de jaren heen vormen samen een getuigenis van wat het betekent om je langzaam te hechten aan een plek – en aan de verhalen die daar blijven liggen, voor wie ze wil lezen.
Het viel me al op dat er in het huisje veel fotoboeken en foto’s van Pål Hermansen te vinden waren. Dat kan uiteraard toeval zijn, maar van sommige boeken lagen meerdere exemplaren.
Pål Hermansen (1955) is een Noorse fotograaf die zich toelegt op de relatie tussen mens en natuur. Zijn werk beweegt zich op het snijvlak van natuurfotografie, kunst en documentaire. Hermansen publiceerde meer dan veertig boeken, en zijn foto’s verschenen in internationale media zoals National Geographic Magazine, BBC Wildlife en ORION. Zijn beelden zijn wereldwijd tentoongesteld en bekroond met prijzen van onder andere World Press Photo, Wildlife Photographer of the Year en European Nature Photographer of the Year.
Mijn vermoeden bleek juist: de Pål (van Hilde) is inderdaad de bekende Noorse fotograaf Pål Hermansen. Sterker nog, hij blijkt inmiddels de huidige eigenaar te zijn van het huisje en wij zijn zijn eerste gasten.
Het gastenboek is daarmee geen verzameling losse aantekeningen van voorbijgangers meer, maar een in de tijd gegroeid document van hechting. Niet aan bezit, maar aan aanwezigheid. Aan het landschap, het huis en de mensen die het hun thuis mochten noemen.
Daarmee krijgt ook het laatste bericht van 10 juni 2025 (twee dagen voor onze aankomst) extra betekenis:
Twee jaar sinds ons laatste bezoek. Een lange autorit hierheen – af en toe interessant – en het werd spannend toen er rotsen werden opgeblazen bij Store Sandnes. Het weer bood weinig zon en warmte. Hemelvaartsdag werd een binnendag – man + gekwetter. Veel vogels – we hebben het nest gevolgd (maar zijn in verwarring…). We maakten wandelingen vanuit het huis, bezochten “Anitas” en aten twee keer bij Ramberg. Boodschappen gedaan in Leknes. Tja, terug naar werk – maar binnenkort zijn we met pensioen. Hilde & Pål
Gek, maar daarmee voelt ons verblijf in Myrlans Stua nog bijzonderder dan het al was. Al is het maar voor een weekje, het is toch bijzonder om te leven in het huisje van de bekende fotograaf Pål Hermansen. In het huisje vanwaar hij door de natuur wandelt, de bergen, fjorden en vogels observeert, en foto’s maakt van de vele vogels en vissen die hier te zien zijn.
Ik ga zo denk ik nog even naar buiten. Om te fotograferen 😉
