Zijn zelfsturende teams een illusie?

door Marco Derksen op 27 december 2021

Een vraag die me al bezig houdt sinds het moment dat ik ben gaan doceren over leiderschap en organisatieontwikkeling, is de vraag of zelfsturende teams een illusie zijn. In 2013 begon die zoektocht met de vraag ‘zelfmanagement: realiteit of utopie?

Ook afgelopen week deed ik weer eens een realiteitscheck door op sociale media de vraag te stellen of iemand in mijn netwerk organisaties kent die zich succesvol hebben getransformeerd naar zelforganisatie of bezig zijn met de transformatie naar zelf-organisatie. Let wel, ik maak al vanaf het begin van mijn zoektocht bewust onderscheid tussen zelfsturing (= zelf doel bepalen) en zelforganisatie (=zelf bepalen hoe doel wordt bereikt). Zelfsturing in organisaties was voor mij al vanaf het begin een utopie. Mijn zoektocht gaat dan ook vooral over zelforganisatie. Verder was ik in dit geval bewust op zoek naar zelforganisatie bij publieke organisaties.

Laat ik beginnen met de conclusie dat er inmiddels steeds meer commerciële organisaties zijn die een vorm van zelforganisatie hebben omarmd. Denk daarbij aan BOL.com, Voys, KPN Technium, ING, Consumentenbond, Viisi, NRG Flow. Als we kijken naar publieke organisaties worden vooral Buurtzorg en Hollands Kroon als voorbeelden genoemd, waarbij de laatste nog even de vraag is of de organisatieverandering daadwerkelijk ook heeft geleid tot zelforganisatie.

Voorbeelden die dit keer op social media zijn genoemd (en ik nog nader wil bekijken):

Interessant is dat Kees Tillema enkele jaren geleden onderzoek naar zelfsturing heeft gedaan (zie ook verslag below the surface). Daarbij zijn destijds deskundigen geïnterviewd aan de hand van de Delphi methode. In de gesprekken die naderhand zijn gevoerd komt een vergelijkbaar beeld dan die ik heb: we zijn in staat om drie of vier praktijkvoorbeelden te noemen en daarna blijft het stil. Dat zijn er te weinig om conclusies aan te kunnen verbinden. Bovendien geven die voorbeelden ook nog eens een tamelijk twijfelachtig beeld van de effecten van zelfsturing. Disclaimer: ik moet zelf genoemde voorbeelden nog goed bekijken.

Zeker ook dit draadje van Annette Dölle teruglezen. Enkele voorbeelden die Annette noemde:

  • De krachtwijkaanpak (Vogelaar)
  • EigenKrachtConferentie (opgezet door Erik Gerritsen / Bureau Jeugdzorg Agglomeratie Amsterdam (BJAA))
  • Agora Onderwijs
  • Bord&Stift

Verder op mijn vraag nog een verwijzing naar een recent boek: Leidinggeven aan zelforganisatie. Een paradox? van Veronique Kilian.

To be continued

5 reacties

Beantwoord

Beantwoord

Update van de tijden na Frank Van Massenhove bij Federale Overheidsdient Sociale Zekerheid in Belgie:
https://haagsebeek.nl/webinar/federale-overheidsdienst-sociale-zekerheid-voorloper-in-thuiswerken

Zie verder dit draadje op Twitter:

Beantwoord

Beantwoord

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Laatste blogs

Bekijk alle blogs (965)
Contact