De nieuwe stilte

door Marco Derksen op 8 september 2020

Toen ik afgelopen week na lange tijd weer eens in de auto stapte voor een afspraak bij een klant, viel ik midden in een gesprek op Radio 1 met de Vlaamse journalist Lander Deweer, één van de auteurs van het boek ‘De nieuwe stilte’. Een gesprek over de zoektocht die hij samen met mede-auteur en muzikant Jan Swerts doet naar de nieuwe stilte in een tijd waarin er nog nauwelijks plekken zijn waar het helemaal stil is.

Net als de auteurs stoor ik mij al jaren aan het toenemende geluid om mij heen. Vooral laag-frequente geluiden zoals ventilatoren, koelpompen en wegverkeer maken mij soms helemaal gek. En alhoewel ik de link zelf nog niet had gelegd, zoek ik net als de auteurs van het boek steeds vaker de rust in neo-klassieke muziek van muzikanten als Max Richter, Nils Frahm, Olafur Arnalds en Joep Beving. Kortom, één en al herkenning en dus voor mij reden om het boek te bestellen en afgelopen weekend tijdens een onverwacht weekend op Vlieland in één ruk uit te lezen.

“In De nieuwe stilte gaan Lander Deweer en Jan Swerts op verkenning uit in het akoestische Wilde Westen zoals ze het zelf noemen. Twee vrienden. De ene reporter, de andere pianist. Samen, als in een quatre-mains, gaan ze op zoek naar een antwoord op de vraag die hen allebei benauwt: wordt de stilte met uitsterven bedreigd?

Hun zoektocht brengt hen langs verlaten dorpjes en miljoenensteden, sauna’s en stiltegebieden, kerkhoven en concertzalen. De trage, verstillende pianomuziek van Ólafur Arnalds, Jóhann Jóhannsson en Max Richter wijst hun de weg, ze biedt bescherming tegen het snelle, luide leven. Deweer en Swerts luisteren naar de neoklassieke muzikanten, maar ook naar filosofen, cardiologen, geestelijken, stadsplanners en toevallige passanten. Wat richten we aan met ons lawaai?

Hand over hand maakt hun irritatie plaats voor hoop. Op verhelderende wijze laten ze zien hoe de wereld niet almaar lawaaieriger wordt, zoals ze altijd dachten, maar juist stiller. De nieuwe stilte ontvouwt zich als een inspirerend reisverhaal en werpt een nieuw licht op onze toekomst: de kentering is ingezet, het helse kabaal gaat eruit.”

Wat mij vooral heeft geraakt in het boek is het antwoord op de vraag waarom minimalistische pianomuziek de laatste jaren zo populair is. Voor de liefhebber heb ik inmiddels een Spotify playlist De nieuwe stilte aangemaakt met een aantal van mijn favoriete neo-klassieke nummers.

Verder lezen:

Verder kijken (niet gerelateerd aan het boek):

Verder luisteren:

Foto: Vlieland, September 2020

4 reacties

Beantwoord

Gedicht waar de auteurs in het boek naar verwijzen is “All Humans Too Late” van Kate Tempest:

But what’s to be done
When the only way to defend ourselves
From what we’ve created is to merge with it?
What can be done to stay human?
The racist is drunk on the train
The racist is drunk on the internet
The racist is drunk at my dinner table
Shouting his gun shots and killing us all
They still live
Those kind and their dead are still living
And yes, the anger is rising, the fury
The which side are you on?
The when will the guilty be called to account?
And what can we know of affection?
I walk in these graveyard days
And I watch how the pixels proclaim
What they sell to be health food
And we’re dead, all of me knows it
We should be preparing ourselves
We should be meeting the stages of death in our dreams
Noticing all that we sense in a fond way
Aware that the ears and the taste buds
Won’t work when the soul goes out
We should be down on our knees in the dirt
Dizzy in rocks, on coastlines, shivering
We should be fasting two days out of seven
Sleeping in shifts with the others who share our households
To make sure that, at all times, someone is up with the candle

Instead, we are online venting our outrage
Teaching the future that life is performance and vanity
Post a quick death threat
Drunk every evening
Sick from the radiated meat
Sucking on pork ribs and summoning pornography
So that we can cum when we fuck
Our partners don’t know us
Our families are strangers
Our friends make us nervous
There is a well in the pit of the city that we dance around
Sucking and slime-banked
WhatsApp group chat, beers in the sunshine
Behind the noise, you can feel it
The heat from this well
Our minds are racing into the dead
We hurl everything
Against the stop of the blank hand that muffles the mouth
But we can’t win
“I see how blind I’ve been,” said all prophets, too late
All humans, too late

Beantwoord

Profielfoto
Sjoerd Mellema op schreef:

Wat een herkenning. Ik ga het boek zeker kopen. Schiermonnikoog is niet voor niets al jaren onze favoriete vakantiebestemming. Maar euhhh geen Simon ten Holt op de lijst??

Beantwoord

Ik zat idd nog te twijfelen of ik Canto Ostinato van Simeon ten Holt zou moeten toevoegen aan de lijst. Overigens sinds dit weekend een update gemaakt van de lijst! 😉

Beantwoord

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Laatste blogs

Bekijk alle blogs (965)
Contact