De gemeente telt ongeveer 50.000 inwoners en wordt bestuurd door ca. 350 ambtenaren met een 3-hoofdige directie. De voormalige gemeentediensten en -afdelingen hebben zich getransformeerd naar 35 zelfsturende teams die Hollands Kroon ‘pits‘ noemt. Met de nieuwe manier van werken trekt Hollands Kroon de afgelopen jaren regelmatig de aandacht van andere overheden en media.

Ook buiten de overheid trekt Hollands Kroon steeds meer aandacht en krijgt het waardering van vriend en vijand. Althans, tot de recentelijke bestuurscrisis waarbij naast de gemeentesecretaris , concerncontroller en burgemeester nu ook twee wethouders zijn afgetreden.

Het vertrek van de betrokkenen volgde na forse kritiek vanuit de gemeenteraad op te hoge ict-kosten en kosten voor verbouwing van de gemeentehuizen De Ontmoeting en het Kroondomein. De raadsleden vinden dat Hollands Kroon te veel en te snel heeft willen veranderen en dat de interne controle tekort heeft geschoten aldus Binnenlands Bestuur. Meerdere raadsleden twijfelen nu of de fusiegemeente de ambitieuze koers – onder meer het werken met zelfsturende teams en een grote verantwoordelijkheid voor de ambtelijke organisatie – moet voortzetten. Tijdens zijn afscheidsspeech riep wethouder Westerkamp de raad op om dat toch vooral wel te doen. ‘Nu heeft er een valpartij plaatsgevonden en dat doet heel erg pijn. Maar ik hoop dat u vertrouwen houdt in de koers en de organisatie van Hollands Kroon. Er gaat namelijk ook heel veel goed.’

Meerdere bronnen bij de gemeente zijn ervan overtuigd dat de gemeente ‘gewoon’ vasthoudt aan de gekozen koers aldus Binnenlands Bestuur. ‘Omdat wij onze nek uitsteken, vinden sommige mensen het leuk om Hollands Kroon nu af te serveren. Maar ze vergeten dat 90 procent gewoon goed gaat’, zegt een ambtenaar. ‘De problemen die we hebben, gaan we oplossen.’

Ook de meeste raadsleden, met name die van de coalitiepartijen denken nog steeds dat Hollands Kroon de juiste weg is ingeslagen. Wel vinden zij dat het tempo van de veranderingen bij de gemeente te hoog is geweest. ‘Het duurt vijf tot zeven jaar tot de nieuwe organisatie echt staat. Blijf achter je vernieuwende beleid staan, maar controleer beter wat er precies gebeurt binnen je organisatie’ aldus een raadslid. ‘De opzet van de nieuwe organisatievorm is heel mooi’, zegt een ander raadslid. ‘Maar bij Hollands Kroon zijn ze te snel gegaan, veel mensen trekken dat niet.’ Daarbij doelt het raadslid op het oplopende ziekteverzuim en de ruim vijftig medewerkers die de afgelopen jaren zijn vertrokken bij de fusiegemeente – deels vanwege de grote organisatorische veranderingen. ‘Daardoor is een deel van het gezamenlijk geheugen van de ambtelijke organisatie verdwenen.’ Meerdere oppositieleden zien in de recente ontwikkelingen het bewijs dat de ingeslagen weg van Hollands Kroon een doodlopende is.

Update
We zijn inmiddels een paar maanden verder en de rust is nog lang niet teruggekeerd in Hollands Kroon. Terwijl er achter de schermen wordt gewerkt aan het herstel van het vertrouwen, vinden betrokken burgers dat het anders moet in Hollands Kroon, zowel politiek als bestuurlijk. Afgelopen week stuurde de groep ‘Onafhankelijke Betrokken Burgers’ een open brief naar alle politieke partijen in de gemeente. Het is onduidelijk over de groep ook representatief is voor de burgers van Hollands Kroon, maar het is wel duidelijk dat her herstel van vertrouwen nog niet is hersteld. Is de bestuurscrisis in Hollands Kroon dan toch het gevolg van een te snelle transformatie?