Hoe kan je kwalitatief goed onderwijs realiseren? Wat werkt wel en wat werkt niet? Welke factoren zijn nu daadwerkelijk van invloed op het verbeteren van de leerprestaties? Onderwijsdeskundigen als Pedro de Bruyckere en Erno Mijland hebben jaren geleden al geschreven over Visible Learning, het werk van de Nieuw-Zeelandse hoogleraar John Hattie waarin hij een antwoord geeft op al deze vragen. Voor mij als buitenstaander was het een eerste kennismaking met dit standaardwerk in onderwijs.

In een periode van 15 jaar verzamelde en bestudeerde John Hattie met zijn team meer dan 800 meta-analyses van ruim 50.000 wereldwijde onderzoeken naar alles wat invloed heeft op het leerproces. In totaal waren daar ruim 230 miljoen lerenden bij betrokken. Hattie maakt in zijn analyse onderscheid in factoren die specifiek zijn gerelateerd aan de lerende (leerling of student), de thuisomgeving van de lerende, de leeromgeving (school of opleiding), de leraar (docent), de onderwijsmethodiek en het curriculum. En alhoewel er zeker kritische aantekeningen zijn te plaatsen bij het onderzoek, wordt het werk van John Hattie internationaal gezien als de standaard en geeft het een goed inzicht in de succesfactoren van onderwijs.

Zo maakt de klassengrootte nauwelijks verschil, heeft zitten blijven vooral een negatief effect en hebben geven van feedback en relatie tussen leerling en docent een positief effect op het leerresultaat. Enkele van de belangrijkste inzichten zijn door Teachers Toolbox samengevat. Elke Effect Size hoger dan .40 is de moeite waard om in te investeren. Lager dan .40 wil zeggen dat het effect relatief klein is. Een Effect Size groter dan 1 wil zeggen dat je hiermee gemiddeld een jaar kan versnellen!

Hieronder twee korte video’s met daarin de geselecteerde highlights uit een presentatie van John Hattie waarin hij resp. ingaat op de factoren die een negatieve invloed hebben op het leerproces en factoren die een positief effect hebben op het leerproces (via: visible-learning.org).