De journalistiek ligt zwaar onder vuur. Lezers lopen weg en ook adverteerders houden het voor gezien en adverteren liever op radio en tv. Internet is de boosdoener, en journalisten en uitgevers zoeken naar mogelijkheden om te overleven.
Vandaag in deVerdieping van Trouw een artikel met als titel ‘Journalist die internet snapt, heeft de toekomst.’ Het is een aankondiging van de tv-drieluik ‘Iedereen journalist‘ over de toekomst van de journalistiek van Henk Steenhuis (oud-hoofdredacteur van HP/De Tijd) dat NTR vanaf maandag 22 juli uitzendt.
Aflevering 1: Crisis
Maandag 15 juli 2013, 22.45 uur, Ned. 2
De crisis in de journalistiek wordt misschien het beste geïllustreerd door Peter ter Horst, die als 16-jarige zijn eerste voetbalverslagen maakte voor de Haagsche Courant en diezelfde krant dertig jaar later als hoofdredacteur ten grave droeg. ‘De Haagsche Courant was ooit een hele grote krant, die kreeg je als Hagenaar bij wijze van spreken bij je geboorte cadeau,’ aldus Ter Horst. Met Henk Steenhuis loopt hij over de verlaten gangen van de voormalige redactie en bespreekt hoe het zover heeft kunnen komen. Ad Scheepbouwer, die bij Wehkamp de papieren gids afschafte, heeft daar een duidelijke mening over. De journalistiek heeft zich jarenlang een belangrijke cultuurbewaker gevoeld en meende dat ze daarom automatisch bestaansrecht had. Dat vertroebelde het zicht op de toekomst, en daardoor vergat ze te innoveren.
Bekijk deze aflevering via uitzending gemist.
Aflevering 2: Overleven
Maandag 22 juli 2013, 22.45 uur, Ned. 2
Fotograaf Roel Visser heeft het allemaal zien gebeuren: het afglijden van de fotojournalistiek naar een niveau waarop je als freelance-journalist nauwelijks nog kunt rondkomen. Iedereen kan nieuwsfoto’s maken, is bijvoorbeeld de stelling van Nu.nl. Als je maar in de buurt bent van waar het nieuws zich afspeelt. Je maakt een foto en je mailt deze naar de redactie. En wat krijg je ervoor? Niets. Nou ja, de eer dat je op Nu.nl staat. Journalistiek is overleven geworden, en dat geldt ook voor de jonge mensen die werken bij journalistieke sites als The Post Online. Toch doen ze het graag. Veel alternatieven zijn er niet, je doet ervaring op en je werkt mee aan een innovatieve manier van journalistiek bedrijven.
Bekijk deze aflevering via uitzending gemist.
Aflevering 3: De nieuwe journalist
Maandag 29 juli 2013, 22.45 uur, Ned. 2
De journalistieke moraal is door het internet onmiskenbaar veranderd. Hoor en wederhoor? Geen tijd voor. Iemand verrot schelden? Moet kunnen. Online journalistiek gaat 24 uur per dag door en de waan van de dag kan niet genegeerd worden. Wie zich mengt in het debat op internet kan best een stootje hebben. De nieuwe journalist bent u zelf. U bepaalt wat er online komt, u levert zelf content aan en u bepaalt mede wat ‘trending topic’ is. Maar is dat nog wel journalistiek? Onderzoeksjournalist Jeroen Smit (Het Drama Ahold, De Prooi) meent dat er in deze poel van overvloed juist schreeuwend behoefte is aan verdieping, specialisatie en duiding. Dáár ligt de rol van de nieuwe journalist. Iemand die weet hoe hij online verhalen moet vertellen én verkopen.
Bekijk deze aflevering via uitzending gemist.
‘Iedereen journalist’ is een rondgang door de Nederlandse journalistiek die bezig is zichzelf opnieuw uit te vinden. Met Peter Vandermeersch, Marianne Zwagerman, Henk Hofland, Rob Wijnberg, Bert Brussen, Frits Wester, Andreas Kinneging, Gerard Mulder, Alexander Klöpping, Willem Schoonen, Ad Scheepbouwer e.v.a., gepresenteerd door Henk Steenhuis. Het productiebedrijf Hollandse Helden ontving 35.724 euro financiering van het Stimuleringsfonds voor de Pers voor het maken van de serie.
Zie ook:
Villamedia Magazine
Radio.nl
HUMO.be
Persinnovatie.nl
4 reacties
Crisis in de Nederlandse journalistiek. @vprogids sprak met Henk Steenhuis over docu ‘Iedereen journalist’. Het resultaat is te lezen op vpro.nl. Voor abonnees van de VPRO-gids, deze week in de gids ook aandacht voor The Newsroom, de nieuwe serie van Aaron Sorkin waarvan vanavond op HBO het tweede seizoen begint. Voor wie het eerste seizoen heeft gemist, deze start vanaf 26 juli op Canvas.
Henk Steenhuis heeft zich overigens voor de documentaire laten inspireren door de Amerikaanse documentaire Page One: Inside the New York Times uit 2011 waarin filmmaker Andrew Rossi naast de dalende oplagen ook de rol van nieuwe media voor de journalistiek onderzoekt.
Wat is de waarde van een gelekte film die via Wikileaks verschijnt, als oprichter Julian Assange aan de telefoon toegeeft eigenlijk een activist te zijn? En is de komst van de iPad de redding of juist de ondergang van de krant? Vanaf 2010 kunnen mensen met een iPad The New York Times gratis lezen, voor oudere artikelen moeten ze $1.95 betalen. Het dagblad verdient voornamelijk aan de advertenties die te zien zijn op de iPad. Als 30 miljoen mensen maandelijks de website van The New York Times lezen, zal er vast wel een passend zakenmodel te vinden zijn waardoor de krant kan blijven bestaan. Aan het woord komen onder andere Watergate-journalist Carl Bernstein, WikiLeaks oprichter Julian Assange, en social media-expert Clay Shirky.
Filmmaker Andrew Rossi velt geen oordeel over het mogelijk verdwijnen van de krant als nieuwsmedium. Wel geeft hij goed inzicht in de manier waarop een nieuwsredactie op het hoogste niveau functioneert. Als journalist David Carr op een seksueel schandaal stuit binnen een groot bedrijf krijgen ze te maken met hoge druk en juridische stappen van het bedrijf in kwestie. Als kijker besef je dat geen blogger of twitteraar tegen dit soort machtige instituties op kan, maar een krant als The New York Times wel. Voor wie de documentaire nog niet eerder heeft gezien, zeker kijken!
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=rwTMFXgf95c]
Ben overigens benieuwd of Henk Steenhuis in de serie ook nog verwijst naar het doemscenario dat wordt geschetst in EPIC 2014. EPIC staat voor Evolving Personalized Information Construct en is een samenvatting van de wereld, automatisch bijeengebracht door een wereldwijd netwerk van weblogs waar iedereen zijn of haar eigen verhaal schrijft. Intelligente filters zorgen er voor dat iedereen zijn of haar eigen gepersonaliseerde nieuws ontvangt. Google EPIC is de opvolger van Google Zon en betekent het definitieve einde van de journalistiek zoals we die de afgelopen eeuwen hebben gekend. Let wel, het betreft een 8-minuten durende video uit 2004! (zie ook marketingfacts.nl).
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=eUHBPuHS-7s]
Absolute aanrader voor Nederlandse uitgevers is om zich eens te verdiepen (voor zover ze dat nog niet hebben gedaan) in het Disruptive Contributor Model van Forbes (dat overigens niet afwijkt van de aanpak zoals we die al jaren toepassen bij platformen als Marketingfacts).
Vandaag komt Forbes met het artikel Inside Forbes: The New Math of Journalism and 17 Other Disruptive Notions to Ponder waarin het verwijst naar het Contributor Model, de gewijzigde Newsroom en het BrandVoice-programma van Forbes. In het artikel 18 aandachtspunten voor de toekomst van journalistiek!